تنها کانگورویی که نمی جهد/ راز راه رفتن عجیب کانگوروها

تینا مزدکی_در جنگل های بارانی بازمانده ی شمال شرقی استرالیا گونه ای کوچک و نادر از کیسه داران زندگی می کند که آخرین بازمانده ی خانواده ی خود است. موش کانگوروی مُشکی (Hypsiprymnodon moschatus) با وزنی حدود ۵۰۰ گرم بیشتر شبیه پوتوروهاست تا کانگوروهای امروزی. اما چیزی که این جانور را از تمام خویشاوندانش متمایز می کند نحوه ی حرکت اوست که برخلاف سایر اعضای خانواده ی ماکروپودها (که شامل کانگوروها والابی ها و پوتوروها می شود) این گونه به جای جهیدن روی چهار پا حرکت می کند.

کلید درک تکامل جهش کانگوروها

دانشمندان مدت هاست که به دنبال پاسخ این پرسش اند که چرا و چگونه کانگوروها شکل خاصی از حرکت یعنی جهیدن روی دو پا را تکامل داده اند. در حالی که سایر حیوانات سنگین تر از ۵ کیلوگرم معمولاً از جهش به عنوان یک روش کارآمد حرکتی بهره می برند زیرا این روش به ذخیره ی انرژی در تاندون آشیل کمک می کند اما در بیشتر موارد حیوانات جهنده بسیار کوچک هستند. 

این جانور آخرین بازمانده ی خانواده ای است که در مراحل اولیه ی تکامل کانگوروها از آن ها جدا شده است. پژوهشگران مدت هاست که حدس می زنند این گونه ممکن است به شیوه ی اجداد نخستین کانگوروها حرکت کند اما تا پیش از این تنها یک گزارش مختصر در سال ۱۹۸۲ درباره ی نحوه ی حرکت آن منتشر شده بود. در آن مطالعه محققان مشاهده کردند که این جانور پاهای عقبی خود را به طور هماهنگ حرکت می دهد اما برخلاف کانگوروها در سرعت های بالا نیز همچنان روی چهار پا می دود.

مطالعه ای برای درک حرکت کانگوروها

برای درک بهتر این موضوع پژوهشگران با استفاده از تصویربرداری با سرعت بالا حرکات این حیوان را ثبت و تحلیل کردند. نتایج نشان داد که موش کانگوروی مُشکی عمدتاً از یک نوع راه رفتن موسوم به «دویدن جهشی» یا «تیم جهش» استفاده می کند. در این روش پاهای عقب به طور هم زمان به جلو پرتاب می شوند درست مشابه حرکت کانگوروها هنگام جهیدن اما پاهای جلو نیز تقریباً هم زمان با هم حرکت می کنند.

نکته ی جالب این است که هیچ کیسه داری که روی چهار پا حرکت می کند از این سبک حرکتی به اندازه ی این گونه بهره نمی برد. سایر گونه های چهارپا معمولاً ترکیبی از این روش و نوعی حرکت شبیه به یورتمه یا جهیدن را به کار می گیرند.

این یافته ها نشان می دهد که جهیدن روی دو پا احتمالاً از یک حرکت چهارپایانه تکامل یافته است. به این معنا که اجداد کانگوروهای امروزی ابتدا مانند سایر کیسه داران روی چهار پا حرکت می کردند سپس مرحله ای مشابه حرکت موش کانگوروی مُشکی را طی کردند و در نهایت جهیدن را به عنوان یک روش اصلی برای حرکت برگزیدند.

اما هنوز سؤالاتی باقی است؛ چگونه کانگوروها موفق شدند انرژی حرکت خود را این قدر بهینه کنند؟ چرا گونه های جهنده ی دیگر مانند جوندگان هرگز به اندازه ی کانگوروها بزرگ نشدند؟ مرحله ی بعدی این تحقیق بررسی فسیل های اولیه ی کانگوروهاست تا به این پرسش های کلیدی پاسخ داده شود.

منبع: phys

۵۸۳۲۳