معروف ترین محله های قدیمی شیراز

شیراز شهر شعر و ادب با عطر بهار نارنج و جاذبه های تاریخی فراوان همواره مقصدی جذاب برای گردشگران بوده است. اما گشت و گذار در شیراز تنها به بازدید از بناهای تاریخی و باغ های باشکوه محدود نمی شود. قدم زدن در محله های قدیمی این شهر تجربه ای متفاوت و دلنشین است که شما را با تاریخ فرهنگ و سبک زندگی مردم این دیار آشنا می کند. این محله ها با کوچه های پیچ در پیچ خانه های خشتی و بادگیرهای زیبا گویی قصه های ناگفته ای از دل تاریخ را در گوش شما زمزمه می کنند. در این مقاله قصد داریم شما را به سفری در دل تاریخ شیراز ببریم و با معروف ترین و اصیل ترین محله های قدیمی این شهر آشنا کنیم. با ما همراه باشید تا در کوچه های تاریخ قدم بزنیم و از زیبایی های پنهان این شهر لذت ببریم.

قدیمی ترین محله های شیراز که معروف هستند

شیراز این شهر تاریخی و زیبا دارای محله های قدیمی بسیاری است که هر کدام داستان ها و خاطرات فراوانی را در دل خود جای داده اند. این محله ها نه تنها بخش مهمی از هویت تاریخی و فرهنگی شیراز را تشکیل می دهند بلکه به عنوان جاذبه های گردشگری نیز شناخته می شوند. از محله سنگ سیاه با قدمت طولانی اش گرفته تا محله های خوش آب و هوایی مانند لب آب هر کدام ویژگی های منحصر به فردی دارند که بازدیدکنندگان را مجذوب خود می کنند. در این میان برخی از این محله ها به دلیل موقعیت جغرافیایی بناهای تاریخی و فرهنگی یا رویدادهای مهمی که در آن ها رخ داده است از شهرت بیشتری برخوردارند و به عنوان نمادهایی از تاریخ و فرهنگ شیراز شناخته می شوند. شناخت این محله ها دریچه ای به سوی فهم عمیق تر تاریخ و فرهنگ این شهر است.

محله های شیراز قدیم

محله های شیراز قدیم هر کدام دارای ویژگی های خاص خود بودند و بر اساس عوامل مختلفی شکل گرفته بودند. این عوامل شامل موقعیت جغرافیایی نوع فعالیت های اقتصادی ساکنان و باورها و سنت های فرهنگی آن ها می شد. به طور کلی محله های شیراز قدیم به دو دسته اصلی تقسیم می شدند: محله های حیدری و محله های نعمتی. این تقسیم بندی بر اساس تعلق ساکنان به یکی از دو فرقه صوفی گری حیدریه و نعمتیه صورت می گرفت. محله های حیدری معمولاً در بخش های شمالی و شرقی شهر قرار داشتند در حالی که محله های نعمتی در بخش های جنوبی و غربی واقع شده بودند. علاوه بر این محله های دیگری نیز وجود داشتند که به دلیل وجود اقلیت های مذهبی مانند یهودیان و ارامنه دارای ویژگی های خاص خود بودند. این محله ها نه تنها محل سکونت این اقلیت ها بودند بلکه به عنوان مراکز فرهنگی و تجاری آن ها نیز عمل می کردند.

بافت هاي قديمي و تاريخي شيراز

بافت های قدیمی و تاریخی شیراز گنجینه ای ارزشمند از معماری هنر و فرهنگ این شهر هستند. این بافت ها شامل مجموعه ای از خانه ها مساجد حمام ها بازارها و سایر بناهای تاریخی است که در طول قرن ها شکل گرفته اند. معماری این بناها متاثر از سبک های مختلف معماری ایرانی و اسلامی است و نشان دهنده ذوق و هنر معماران و صنعتگران شیرازی است. خانه های قدیمی شیراز معمولاً دارای حیاط مرکزی ایوان اتاق های متعدد و تزئینات زیبا هستند. مساجد تاریخی نیز با کاشی کاری ها گچ بری ها و خطاطی های نفیس از جمله شاهکارهای هنر اسلامی به شمار می روند. حفظ و مرمت این بافت ها نه تنها به حفظ هویت تاریخی و فرهنگی شیراز کمک می کند بلکه می تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری مهم نیز عمل کند. با این حال متاسفانه در سال های اخیر بخش هایی از این بافت ها به دلیل ساخت و سازهای جدید و عدم توجه به ارزش های تاریخی و فرهنگی تخریب شده اند.

پرسه در محله های قدیمی شیراز

قدم زدن در محله های قدیمی شیراز تجربه ای بی نظیر است که شما را به دل تاریخ می برد. در این محله ها می توانید کوچه های باریک و پیچ در پیچ خانه های خشتی با درهای چوبی بادگیرهای زیبا و حیاط های پر از گل و گیاه را ببینید. هر کدام از این محله ها دارای ویژگی های خاص خود هستند و داستان های مختلفی برای گفتن دارند. در حین قدم زدن در این محله ها می توانید با مردم محلی نیز صحبت کنید و از زندگی روزمره آن ها آگاه شوید. همچنین می توانید از مغازه های کوچک و قدیمی که صنایع دستی شیرینی جات محلی و سایر محصولات سنتی را به فروش می رسانند خرید کنید. پرسه در محله های قدیمی شیراز فرصتی است برای فرار از زندگی مدرن و غرق شدن در زیبایی های تاریخ و فرهنگ این شهر.

محله سنگ سیاه

محله سنگ سیاه به عنوان یکی از قدیمی ترین محله های شیراز دارای اهمیت تاریخی و فرهنگی فراوانی است. نام این محله از سنگ سیاه بزرگی گرفته شده است که بر روی قبر سیبویه یکی از علمای بزرگ نحو در قرن دوم هجری قمری قرار دارد. این محله در طول تاریخ محل سکونت بسیاری از علما فضلا و بزرگان شیراز بوده است. از جمله بناهای تاریخی مهم این محله می توان به مسجد مشیرالملک امامزاده بی بی دختران خانه فروغ الملک (موزه هنر مشکین فام) و حمام تاریخی اشاره کرد. مسجد مشیرالملک با معماری زیبا و کاشی کاری های نفیس یکی از جاذبه های گردشگری مهم شیراز است. امامزاده بی بی دختران نیز محل زیارت بسیاری از مردم شیراز و زائران است. خانه فروغ الملک با معماری سنتی و حیاط زیبایش امروزه به عنوان موزه هنر مشکین فام مورد استفاده قرار می گیرد. محله سنگ سیاه با حفظ بافت تاریخی خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های اصیل و دوست داشتنی شیراز شناخته می شود.

محله بالا کفت شیراز

محله بالا کفت واقع در جنوب شیراز یکی دیگر از محله های قدیمی و تاریخی این شهر است. نام این محله از کلمه "کفت" گرفته شده است که در زبان محلی به معنای باغ بزرگ است. در گذشته این محله دارای باغ های فراوانی بوده است و به همین دلیل به این نام خوانده شده است. محله بالا کفت دارای بناهای تاریخی و مذهبی متعددی است که از جمله آن ها می توان به بقعه سید علاءالدین حسین نارنجستان قوام خانه زینت الملک و مسجد قورخانه اشاره کرد. بقعه سید علاءالدین حسین یکی از مهم ترین زیارتگاه های شیراز است و محل دفن یکی از فرزندان امام موسی کاظم (ع) است. نارنجستان قوام با معماری زیبا و باغ های سرسبز یکی از جاذبه های گردشگری مهم شیراز است. خانه زینت الملک نیز با تزئینات زیبا و حیاط دل انگیز نمونه ای از خانه های سنتی شیراز است. محله بالا کفت با حفظ بافت تاریخی خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های اصیل و پرجنب وجوش شیراز شناخته می شود.

محله بازار مرغ

محله بازار مرغ واقع در مرکز شیراز یکی از محله های قدیمی و تجاری این شهر است. نام این محله از بازاری گرفته شده است که در گذشته در این منطقه وجود داشته و محل خرید و فروش مرغ و سایر طیور بوده است. محله بازار مرغ در نزدیکی حرم شاهچراغ (ع) قرار دارد و به همین دلیل محل عبور و مرور بسیاری از زائران است. از جمله بناهای تاریخی مهم این محله می توان به مسجد جامع عتیق بازار وکیل سرای مشیر و مدرسه حکیم اشاره کرد. مسجد جامع عتیق یکی از قدیمی ترین مساجد شیراز است و دارای معماری منحصر به فردی است. بازار وکیل یکی از بزرگ ترین و زیباترین بازارهای سنتی ایران است و محل خرید و فروش انواع کالاها است. سرای مشیر نیز یکی از زیباترین کاروانسراهای شیراز است و امروزه به عنوان مرکز صنایع دستی مورد استفاده قرار می گیرد. محله بازار مرغ با حفظ بافت تجاری خود هنوز هم به عنوان یکی از مراکز مهم خرید و فروش در شیراز شناخته می شود.

محله لب آب

محله لب آب واقع در مرکز شیراز یکی از محله های قدیمی و خوش آب و هوای این شهر است. نام این محله از وجود نهرهای آب فراوان گرفته شده است که در گذشته از این منطقه عبور می کرده اند. محله لب آب در نزدیکی محله های بالا کفت و درب شاهزاده قرار دارد و دارای بناهای تاریخی و مذهبی متعددی است. از جمله این بناها می توان به مسجد علی مدرسه منصوریه و آرامگاه سید اشرف جرجانی اشاره کرد. مسجد علی یکی از مساجد قدیمی شیراز است و دارای معماری ساده و زیبایی است. مدرسه منصوریه نیز یکی از مدارس علمیه قدیمی شیراز است و محل تحصیل بسیاری از طلاب بوده است. آرامگاه سید اشرف جرجانی نیز محل دفن یکی از علمای بزرگ شیراز است. محله لب آب با حفظ بافت تاریخی و آب و هوای مطبوع خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های دوست داشتنی شیراز شناخته می شود.

محله سر دزک

محله سر دزک واقع در مرکز شیراز یکی از محله های قدیمی و تاریخی این شهر است. نام این محله از کلمه "دز" گرفته شده است که به معنای قلعه یا دژ است. در گذشته این محله دارای یک قلعه بوده است که برای محافظت از شهر در برابر حملات دشمنان مورد استفاده قرار می گرفته است. محله سر دزک در نزدیکی محله های سنگ سیاه و لب آب قرار دارد و دارای بناهای تاریخی و مذهبی متعددی است. از جمله این بناها می توان به مسجد حاج باقر مسجد بغدادی و بقعه سید میر آخور اشاره کرد. مسجد حاج باقر یکی از مساجد قدیمی شیراز است و دارای معماری ساده و زیبایی است. مسجد بغدادی نیز یکی دیگر از مساجد قدیمی شیراز است و محل برگزاری مراسم مذهبی است. بقعه سید میر آخور نیز محل دفن یکی از علمای بزرگ شیراز است. محله سر دزک با حفظ بافت تاریخی خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های اصیل و پرجنب وجوش شیراز شناخته می شود.

محله میدان شاه

محله میدان شاه واقع در مرکز شیراز یکی از محله های قدیمی و اعیانی این شهر بوده است. در دوره صفویه و قاجاریه بسیاری از عمارت های پادشاهی در این محله ساخته شده اند. این محله در نزدیکی محله های درب شاهزاده و درب مسجد قرار دارد و دارای بناهای تاریخی متعددی بوده است. متاسفانه بسیاری از این بناها در طول زمان تخریب شده اند. از جمله بناهای تاریخی باقی مانده در این محله می توان به مسجد سپهسالار کنیسه یهودیان و مسجد آقا احمد اشاره کرد. مسجد سپهسالار یکی از مساجد بزرگ و زیبای شیراز است و دارای معماری منحصر به فردی است. کنیسه یهودیان نیز یکی از قدیمی ترین کنیسه های ایران است و محل عبادت یهودیان شیراز است. مسجد آقا احمد نیز یکی از مساجد قدیمی شیراز است و دارای معماری ساده و زیبایی است. محله میدان شاه با وجود تخریب بسیاری از بناهای تاریخی خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های مهم و تاریخی شیراز شناخته می شود.

محله درب شاهزاده

محله درب شاهزاده واقع در شمال بافت تاریخی شیراز نام خود را از آرامگاه شاهزاده منصور گرفته است. این محله به دلیل قرار گرفتن در مسیر دسترسی به سعدیه از شهرت خاصی برخوردار بوده است. در گذشته مسافران و زائرانی که قصد زیارت سعدی را داشتند از این محله عبور می کردند. محله درب شاهزاده دارای بناهای تاریخی متعددی است که از جمله آن ها می توان به مسجد وکیل حمام وکیل بازار وکیل و کاروانسرای احمدی اشاره کرد. مسجد وکیل یکی از مساجد بزرگ و زیبای شیراز است و دارای معماری منحصر به فردی است. حمام وکیل نیز یکی از حمام های تاریخی شیراز است و دارای تزئینات زیبا و چشم نوازی است. بازار وکیل نیز یکی از بزرگ ترین و زیباترین بازارهای سنتی ایران است و محل خرید و فروش انواع کالاها است. کاروانسرای احمدی نیز یکی از کاروانسراهای تاریخی شیراز است و امروزه به عنوان مرکز صنایع دستی مورد استفاده قرار می گیرد. محله درب شاهزاده با حفظ بافت تاریخی خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های اصیل و پرجنب وجوش شیراز شناخته می شود.

محله اسحاق بیگ شیراز

محله اسحاق بیگ واقع در مرکز شیراز به نام شاه جمال الدین ابو اسحاق حاکم عادل و دانشمند قرن هشتم هجری قمری نامگذاری شده است. این محله به دلیل موقعیت مرکزی خود دسترسی آسانی به سایر محله های قدیمی شیراز دارد. محله اسحاق بیگ دارای بناهای تاریخی متعددی است که از جمله آن ها می توان به مسجد نصیرالملک مدرسه خان و مسجد رمضان خان اشاره کرد. مسجد نصیرالملک یکی از زیباترین و مشهورترین مساجد شیراز است و دارای کاشی کاری های صورتی رنگ و شیشه های رنگی است که نور خورشید را به رقص در می آورند. مدرسه خان نیز یکی از مدارس علمیه قدیمی شیراز است و محل تحصیل بسیاری از طلاب بوده است. مسجد رمضان خان نیز یکی از مساجد قدیمی شیراز است و دارای معماری ساده و زیبایی است. محله اسحاق بیگ با حفظ بافت تاریخی خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های اصیل و پرجنب وجوش شیراز شناخته می شود.

محله ارمنی ها

محله ارمنی ها یکی از محله های قدیمی شیراز است که در گذشته محل سکونت ارامنه این شهر بوده است. این محله با نام های محله عیسویون و نصرانی نیز شناخته می شود. کلیسای ارامنه مهم ترین جاذبه این محله است که قدمت آن به دوران صفویه می رسد. تالار نمازگاه این کلیسا با گچ بری ها و نقاشی های سقفی زیبا یکی از زیباترین بناهای تاریخی این محله است. بازارچه ارامنه نیز یکی از معروف ترین بازارهای محلی شیراز است که هنوز هم فعالیت می کند. محله ارمنی ها با حفظ بافت تاریخی خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های اصیل و پرجنب وجوش شیراز شناخته می شود.

محله کلیمی ها

محله کلیمی ها یکی از محله های قدیمی شیراز است که در گذشته محل سکونت یهودیان این شهر بوده است. این محله در بین محله های میدان شاه و بازار مرغ قرار دارد. محله کلیمی ها ساختار خود را تا حد زیادی حفظ کرده است و بسیاری از ساختمان های قدیمی هنوز هم در آن به چشم می خورند. حمام بازارچه و مسجد کلیمی ها از معروف ترین جاذبه های این محله هستند. محله کلیمی ها با حفظ بافت تاریخی خود هنوز هم به عنوان یکی از محله های اصیل و پرجنب وجوش شیراز شناخته می شود.

محله سر باغ

محله سر باغ در گذشته محل زندگی قشر مرفه و تاجران شیراز بوده است. برخی از ساکنان این محله را نیز ارامنه شیراز تشکیل می دادند. محله سرباغ در مجاورت باغ عضدی قرار داشت و به همین دلیل بسیار خوش آب و هوا بود. محله سرباغ به محله های سنگ سیاه درب مسجد سردزک و میدان شاه راه داشت. در طول زمان باغ عضدی از میان رفت و امروزه ساختمان های بلند جای این باغ را گرفته اند. باغ عضدی را به دستور «عضد الدوله دیلمی» ساختند و دلیل اصلی پیدایش محله سر باغ بود.

محله درب مسجد

درب مسجد از دیگر مناطق تاریخی شیراز بود که در آن تجار و مشایخ شهر سکونت داشتند. بیشتر ساختمان های معروف در این منطقه مانند مسجد مشیر به مشیر الملک تاجر ثروتمند شیرازی تعلق داشتند. نام گذاری این منطقه به این نام نیز به دلیل وجود این مسجد است. این مسجد بین محله های بالا کفت و درب مسجد قرار دارد و امروزه بخش زیادی از آن در محله بالا کفت است.

معروفترین محله های شیراز کدامند؟

از معروف ترین محله های قدیمی شیراز می توان به سنگ سیاه بالا کفت بازار مرغ لب آب سر دزک و میدان شاه اشاره کرد که هر کدام دارای جاذبه های تاریخی و فرهنگی منحصر به فردی هستند.

محله های قدیم شیراز امروزه در کدام قسمت شهر قرار گرفته اند؟

محله های قدیم شیراز عمدتاً در بافت مرکزی و تاریخی شهر قرار گرفته اند و امروزه نیز همچنان به عنوان بخش هایی از شهر شیراز شناخته می شوند.

مسجد تاریخی نصیر الملک در کدام محله قدیمی شیراز قرار دارد؟

مسجد تاریخی نصیرالملک یکی از زیباترین مساجد ایران در محله اسحاق بیگ شیراز واقع شده است و با کاشی کاری های صورتی رنگ خود شهرت جهانی دارد.

بازار وکیل شیراز در کدام محله تاریخی شیراز واقع شده است؟

بازار وکیل یکی از بزرگ ترین و زیباترین بازارهای سنتی ایران در محله درب شاهزاده شیراز قرار دارد و از جاذبه های گردشگری مهم این شهر به شمار می رود.