چگونگی اجرا گذاشتن مهریه

اجرا گذاشتن مهریه برای خیلی از خانم ها، قدمی مهم و گاهی هم پر از نگرانی و سواله. اصلاً نگران نباشید، چون قانون راه های مشخصی رو برای مطالبه این حق به شما نشون داده و اگه مسیر رو درست برید، می تونید به حقتون برسید.

تنش های زندگی مشترک یا حتی تصمیم به جدایی، گاهی وقتا باعث می شه خانم ها به فکر مطالبه مهریه خودشون بیفتن. اما این که «چجوری باید مهریه رو اجرا گذاشت؟»، سوالیه که ذهن خیلی ها رو مشغول می کنه. راستش رو بخواهید، روش های مختلفی برای این کار وجود داره که هر کدوم پیچیدگی ها، هزینه ها و زمان خاص خودش رو داره. این مقاله یه راهنمای کامل و خودمونیه که بهتون کمک می کنه با همه جزئیات این مسیر آشنا بشید. از تعریف مهریه و انواعش گرفته تا مدارکی که لازم دارید، مراحل قدم به قدم اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت یا دادگاه، هزینه هایی که باید بپردازید و حتی عواقبی که این اقدام می تونه برای هر دو طرف داشته باشه. هدف اینه که شما با یه دید باز و اطلاعات کامل، بهترین تصمیم رو برای گرفتن حقتون بگیرید و قدم هاتون رو محکم بردارید.

مهریه چیه و چه انواعی داره؟

قبل از اینکه بخواهیم وارد مراحل اجرا گذاشتن مهریه بشیم، خوبه یه کم در مورد خود مهریه و انواعش صحبت کنیم. مهریه در واقع همون مالیه که آقا موقع عقد به عنوان یه تعهد مالی به خانمش می ده. این مال می تونه هر چیزی باشه که ارزش مالی داشته باشه، مثلاً سکه، پول، ملک، طلا و حتی یه آموزش خاص یا یه سفر! مهم اینه که چیزی باشه که بشه بهش بها داد و بشه مالک اون شد. مهریه، یه جورایی پشتوانه مالی برای خانم به حساب میاد و قانون هم حسابی روش تاکید داره.

مهریه از نگاه قانون

از نظر قانونی، مهریه یه حق مالیه که به محض جاری شدن صیغه عقد نکاح دائم، به ذمه آقا قرار می گیره. یعنی چی به ذمه آقا قرار می گیره؟ یعنی آقا مکلفه که این دین رو پرداخت کنه. این حق، قابل بخشش، قابل انتقال و حتی قابل ارث بردنه. یعنی اگه خدایی نکرده بعد از عقد، آقا فوت کنه، خانم می تونه مهریه اش رو از ورثه یا از اموال باقی مونده از همسرش مطالبه کنه. خیلی ها فکر می کنن مهریه فقط مال وقتیه که زندگی به مشکل خورده، ولی واقعیت اینه که خانم هر وقت بخواد (با توجه به نوع مهریه)، می تونه مهریه خودش رو مطالبه کنه.

مهریه عندالمطالبه، یعنی چی؟

مهریه عندالمطالبه، همون مهریه ایه که توی بیشتر سندهای ازدواج ما می بینیم. این یعنی چی؟ یعنی خانم هر وقت که دلش بخواد، می تونه مهریه اش رو از همسرش طلب کنه. فرقی هم نمی کنه که هنوز سر خونه زندگیشون نرفته باشن، یا چندین سال از زندگیشون گذشته باشه و بچه هم داشته باشن. مهم اینه که حق مطالبه مهریه، بدون هیچ قید و شرطی برای خانم وجود داره. آقا هم موظفه که این مهریه رو پرداخت کنه، مگر اینکه بتونه ثابت کنه اصلاً هیچ مالی برای پرداخت نداره و دچار اعسار شده. در مورد عندالمطالبه، خانم نیازی نداره تمکن مالی آقا رو ثابت کنه، بلکه این آقاست که اگه نمی تونه پرداخت کنه، باید اعسارش رو ثابت کنه.

مهریه عندالاستطاعه، چجوریه؟

مهریه عندالاستطاعه فرقش با عندالمطالبه اینه که مطالبه اون مشروط به توانایی مالی آقاست. یعنی خانم نمی تونه هر وقت که خواست، مهریه اش رو مطالبه کنه. بلکه اول باید ثابت کنه که آقا توانایی پرداخت مهریه رو داره. این یعنی بار اثبات تمکن مالی روی دوش خانمه. البته این نوع مهریه این روزا کمتر رایجه و معمولاً در موارد خاص و با توافق طرفین در سند ازدواج ثبت می شه. اگه مهریه تون عندالاستطاعه ست، باید حواستون باشه که قبل از هر اقدامی، دنبال مدارکی بگردید که نشون بده آقا پول و پله ای داره که می تونه مهریه شما رو پرداخت کنه. وگرنه ممکنه پرونده تون به نتیجه نرسه.

چه شرایطی برای اجرا گذاشتن مهریه لازمه؟

برای اینکه بتونید مهریه تون رو به مرحله اجرا برسونید، یه سری شرایط کلی وجود داره که هم مهریه باید اونا رو داشته باشه و هم خود پرونده باید از نظر قانونی اوکی باشه. بیاین با هم این شرایط رو مرور کنیم:

شرایط اصلی مهریه

مهریه ای که شما می خواهید اجرا بذارید، باید این ویژگی ها رو داشته باشه:

• ارزش مالی داشته باشه: چیزی که به عنوان مهریه تعیین شده، باید قابل خرید و فروش باشه و یه قیمتی داشته باشه. مثلاً سکه، پول نقد، ملک، طلا، ماشین یا هر شیء باارزش دیگه.
• مشخص و قابل اندازه گیری باشه: مهریه باید معلوم و معین باشه. یعنی دقیقاً مشخص باشه چند تا سکه، چقدر پول، چه ملکی و با چه مشخصاتی. مبهم بودن مهریه می تونه مشکل ساز بشه.
• قابل تملیک باشه: یعنی بشه مالکیتش رو به خانم انتقال داد. مثلاً یه پرنده که امکان نگهداری و انتقالش نباشه، نمی تونه مهریه باشه.
• شرعی و قانونی باشه: چیزی که به عنوان مهریه تعیین می شه، نباید از نظر شرع و قانون مشکل داشته باشه. مثلاً مشروبات الکلی یا چیزهای غیرقانونی نمی تونن مهریه باشن.
• مهریه حال باشه (نه آینده): این یعنی تعهدی برای پرداخت مهریه در آینده (مثلاً بعد از ۱۰ سال زندگی مشترک) وجود نداشته باشه. البته مهریه عندالمطالبه همیشه حال محسوب می شه.

قبل از اقدام، این نکات رو یادت نره!

یه سری نکته های حقوقی مهم هم هست که قبل از اینکه پرونده ای تشکیل بدید، باید بهشون دقت کنید:

• مهریه در عقد موقت (صیغه نامه): اگه عقد شما موقته و فقط یه صیغه نامه دارید، نمی تونید از طریق اداره ثبت برای مهریه اقدام کنید. در این حالت، تنها راه، مراجعه به دادگاه خانواده ست.
• اثر باکره بودن یا نبودن زن: اگه طلاق در دوران عقد اتفاق بیفته و خانم باکره باشه، مهریه او نصف می شه. اما اگه باکره نباشه، مهریه کامل بهش تعلق می گیره.
• امکان انصراف از مطالبه مهریه: هر وقت که شما از اجرا گذاشتن مهریه پشیمون شدید یا تصمیم گرفتید به زندگی برگردید، می تونید از درخواستتون صرف نظر کنید. البته این به این معنی نیست که دیگه هیچ وقت نمی تونید دوباره مهریه رو مطالبه کنید، مگر اینکه رسماً و به صورت قانونی اون رو بخشیده باشید.

چه مدارکی برای پیگیری مهریه لازم داریم؟

برای اینکه بتونید مهریه تون رو اجرا بذارید، مثل هر کار قانونی دیگه ای، نیاز به یه سری مدارک دارید. جمع آوری این مدارک از قبل، حسابی کارتون رو جلو می ندازه و از اتلاف وقت جلوگیری می کنه.

مدارک شناسایی خودتون

اولین و مهم ترین مدارک، شناسنامه و کارت ملی خودتونه. باید اصل و کپی این مدارک رو همراه داشته باشید. بدون اینا نمی تونید هیچ کاری رو شروع کنید.

سند ازدواج، حرف اول رو می زنه

مدرک اصلی دیگه، سند ازدواج یا همون عقدنامه شماست. اگه اصل سند رو در دسترس دارید که چه بهتر، اگه نه، می تونید با مراجعه به همون دفترخونه ای که عقدتون رو ثبت کرده، یه رونوشت معتبر ازش بگیرید. نگران نباشید، نبودن اصل سند، مانع از مطالبه مهریه نیست.

سامانه ثنا، یه قدم مهم

این روزها، بیشتر کارهای قضایی از طریق سامانه های الکترونیک انجام می شه. برای پیگیری مهریه هم باید حتماً در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشید. اگه هنوز ثبت نام نکردید، می تونید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و خیلی راحت ثبت نامتون رو انجام بدید. پیامک های اطلاع رسانی و ابلاغیه های دادگاه و ثبت هم از طریق همین سامانه به دستتون می رسه.

اگه از اموال آقا خبر دارید…

اگه اطلاعاتی در مورد اموال همسرتون دارید (مثلاً شماره حساب بانکی، پلاک ثبتی ملک، مشخصات ماشین یا حتی فیش حقوقی)، حتماً این اطلاعات رو جمع آوری کنید. ارائه این مدارک می تونه بهتون کمک کنه تا سریع تر اموال آقا رو توقیف کنید و مهریه تون رو بگیرید. البته اگه هم ندارید، اداره ثبت یا دادگاه خودشون استعلامات لازم رو انجام می دن، ولی داشتن این اطلاعات کار رو سرعت می بخشه.

یادتون باشه که جمع آوری دقیق و کامل مدارک، مهمترین گام برای شروع موفقیت آمیز روند اجرا گذاشتن مهریه است.

مراحل اجرا گذاشتن مهریه (دو تا مسیر اصلی)

برای اجرا گذاشتن مهریه، دو تا مسیر کلی پیش روی شماست: یکی از طریق اداره ثبت و یکی هم از طریق دادگاه خانواده. هر کدوم از این راه ها، مراحل خاص خودشون رو دارن و مزایا و معایبی هم برای خودشون دارن. بیایید با هم هر دو روش رو قدم به قدم بررسی کنیم.

مسیر اول: از طریق اداره ثبت (اولویت با سرعت و هزینه کمتر)

این روش معمولاً سریع تر و کم هزینه تره، به خصوص اگه آقا اموال مشخصی داشته باشه. اگه مهریه شما توی سند ازدواج ثبت شده، می تونید از این راه اقدام کنید.

مرحله ۱: دفترخانه عقد، شروع راه

اولین کاری که باید بکنید، اینه که با مدارکتون (شناسنامه، کارت ملی، سند ازدواج) به همون دفترخونه ای که عقدتون رو ثبت کرده، مراجعه کنید. اونجا درخواست صدور اجراییه رو می دید. دفترخونه یه سری فرم رو پر می کنه و اجراییه مهریه شما رو صادر می کنه. اگه دفترخانه در شهر دیگری بود، چاره ای جز رفتن به همون شهر برای این مرحله ندارید.

مرحله ۲: اداره اجرای ثبت، تشکیل پرونده

بعد از اینکه اجراییه رو از دفترخونه گرفتید، باید به اداره اجرای ثبت اسناد و املاک همون شهر که دفترخونه توش قرار داره، مراجعه کنید. اونجا اجراییه رو تحویل می دید، یه شماره بایگانی می گیرید و پرونده اجرایی شما تشکیل می شه.

مرحله ۳: استعلام اموال، پیدا کردن دارایی ها

حالا نوبت اینه که از اداره ثبت بخواهید تا از مراجع مختلف مثل بانک مرکزی (برای حساب های بانکی)، اداره ثبت اسناد و املاک (برای ملک و زمین) و راهور (برای خودرو) استعلام بگیره و ببینه همسرتون چه اموالی به نامش داره. شما هم اگه اطلاعاتی از اموال آقا دارید، می تونید اینجا ارائه کنید تا استعلام دقیق تر و سریع تر انجام بشه.

مرحله ۴: توقیف اموال، دست گذاشتن روی دارایی ها

اگه از طریق استعلام ها، اموالی از آقا پیدا شد، می تونید درخواست توقیف اون اموال رو بدید. توقیف یعنی اداره ثبت جلوی فروش یا انتقال اون مال رو می گیره تا از محل اون مهریه شما پرداخت بشه. البته یه نکته خیلی مهم هست: «مستثنیات دین». مستثنیات دین یعنی یه سری اموال که قانوناً نمی شه توقیفشون کرد، حتی برای مهریه. مثلاً:

• منزل مسکونی که تنها محل سکونت آقا و خانواده شه و در شأن اوناست.
• وسایل ضروری زندگی که برای ادامه حیات لازمه.
• ابزار و وسایل کار (اگه تنها منبع درآمد آقا باشه).
• مقداری از پول نقد که برای گذران زندگی لازم باشه.

پس حواستون باشه که هر مالی رو نمی شه توقیف کرد.

مرحله ۵: ممنوع الخروجی، محدودیت سفر

اگه نگرانید که همسرتون از کشور خارج بشه و دسترسی بهش سخت تر بشه، می تونید از اداره ثبت درخواست ممنوع الخروجی بدید. با این کار، تا وقتی که مهریه پرداخت نشه یا با شما توافقی صورت نگیره، آقا نمی تونه از کشور خارج بشه.

مرحله ۶: ابلاغ اجراییه و مهلت پرداخت

بعد از تشکیل پرونده و استعلام ها، اجراییه به آقا ابلاغ می شه و اون ۱۰ روز فرصت داره که مهریه رو پرداخت کنه یا برای پرداختش با شما به توافق برسه. اگه تو این مدت اقدامی نکنه، شما می تونید مراحل بعدی رو پیگیری کنید.

مرحله ۷: مزایده و گرفتن مهریه

اگه آقا در مهلت ۱۰ روزه مهریه رو پرداخت نکرد و اموالی هم ازش توقیف شده باشه، اون اموال از طریق مزایده به فروش می رسه و مهریه شما از محل پول حاصل از فروش پرداخت می شه. اگه مهریه شما سکه باشه، ارزش سکه ها در روز مزایده یا پرداخت محاسبه می شه.

مزایا و معایب این روش

مزایا	معایب
سرعت بالاتر نسبت به دادگاه	تنها برای مهریه سند ازدواج رسمی قابل استفاده است.
هزینه کمتر اولیه (نیم عشر بعد از وصول مهریه)	اگه آقا اموالش رو زودتر انتقال داده باشه، ممکنه کار سخت بشه.
توقیف اموال و ممنوع الخروجی سریع تر	ممکن است برای برخی مراحل نیاز به حضور در شهر محل عقد باشد.
امکان کسر از حقوق (در صورت کارمند بودن زوج)	نمی توان همزمان نفقه و اجرت المثل را مطالبه کرد.

البته، یه بخشنامه جدید قوه قضاییه (مورخ ۲۴ مهر ۱۴۰۳) اومده که طبق اون دیگه برای طرح دعوا در دادگاه در خصوص اسناد رسمی (مثل مهریه) نیازی نیست اول به اداره ثبت مراجعه کنید. این یعنی شما دیگه می تونید از همون اول انتخاب کنید که کدوم مسیر رو می خواهید برید.

مسیر دوم: از طریق دادگاه خانواده (وقتی چاره ای نیست)

این روش معمولاً طولانی تر و هزینه برتره، ولی در مواردی که راه ثبت بسته باشه (مثلاً عقد موقت) یا اموال مشخصی از آقا پیدا نشه، چاره ای جز رفتن به دادگاه نیست.

مرحله ۱: گواهی اداره ثبت (بخشنامه جدید!)

قبلاً اگه می خواستید از دادگاه اقدام کنید، باید اول می رفتید اداره ثبت و یه گواهی می گرفتید که آقا مالی برای پرداخت نداره. اما با همون بخشنامه جدیدی که بالا گفتم (۲۴ مهر ۱۴۰۳)، دیگه این گواهی در خیلی از موارد لازم نیست و شما می تونید مستقیم برید سراغ دادگاه.

مرحله ۲: دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، ثبت دادخواست

باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و دادخواست مطالبه مهریه رو ثبت کنید. تو این دادخواست باید مشخصات کامل خودتون و همسرتون، میزان مهریه و اگه مدرکی دارید، ضمیمه کنید.

مرحله ۳: تامین خواسته، قفل کردن اموال

یه نکته مهم تو دادگاه، درخواست تامین خواسته است. اگه از اموال آقا خبر دارید، می تونید همزمان با دادخواست مطالبه مهریه، درخواست تامین خواسته هم بدید. با این کار، قبل از اینکه دادگاه حکمی صادر کنه، اموال آقا توقیف می شه و اینجوری آقا فرصت انتقال اموالش رو پیدا نمی کنه. این کار، یه جورایی اطمینان خاطری برای شماست که اموال از دسترس خارج نشن.

مرحله ۴: جلسه دادگاه، دفاع از حق

بعد از ثبت دادخواست، از طریق سامانه ثنا براتون ابلاغیه میاد که تاریخ جلسه رسیدگی دادگاه رو بهتون اعلام می کنه. تو جلسه دادگاه، شما باید دلایل و مدارکتون رو ارائه کنید و دفاعیاتتون رو بگید. آقا هم می تونه ادعای اعسار (ناتوانی در پرداخت) کنه که دادگاه به اون هم رسیدگی می کنه.

مرحله ۵: صدور حکم، رأی نهایی

بعد از اینکه دادگاه دلایل و مدارک هر دو طرف رو بررسی کرد، حکم صادر می کنه. اگه مهریه شما عندالمطالبه باشه و آقا هم اعسارش ثابت نشه، دادگاه حکم به پرداخت مهریه می ده. اگه هم آقا اعسار رو ثابت کنه، دادگاه مهریه رو قسط بندی می کنه.

مرحله ۶: اجرای حکم دادگاه

بعد از صدور حکم و اگه حکم قطعی بشه (یعنی دیگه قابل اعتراض نباشه)، پرونده به اجرای احکام دادگستری فرستاده می شه. اونجا می تونید برای توقیف اموال، ممنوع الخروجی یا حتی حکم جلب (اگه آقا هیچ مالی نداشته باشه و اقساط رو هم پرداخت نکنه) اقدام کنید.

مزایا و معایب این روش

مزایا	معایب
برای همه انواع مهریه (حتی عقد موقت) قابل استفاده است.	روند رسیدگی طولانی تر است.
امکان مطالبه همزمان نفقه و اجرت المثل.	هزینه های دادرسی اولیه بالاتر است.
دادگاه به ادعای اعسار زوج رسیدگی می کند و مهریه را قسط بندی می کند.	گاهی اوقات نیاز به کارشناسی اموال دارد که زمان بر است.
امکان صدور حکم جلب (در صورت عدم توانایی پرداخت و عدم اعسار یا عدم تمکین به اقساط)	زمان بر بودن مراحل اجرای حکم

هزینه اجرا گذاشتن مهریه چقدر آب می خوره؟

خب، یکی از سوالات مهمی که برای خیلی از خانم ها پیش میاد، مربوط به هزینه های اجرا گذاشتن مهریه ست. این هزینه ها بسته به اینکه کدوم مسیر رو انتخاب کنید (ثبت یا دادگاه)، متفاوته.

هزینه های مسیر ثبت

وقتی از طریق اداره ثبت اقدام می کنید، هزینه های اولیه نسبتاً کمتره:

• هزینه دفترخانه: یه مبلغی رو باید به دفترخونه برای صدور اجراییه پرداخت کنید که معمولاً بین پانصد هزار تا دو میلیون تومنه. این مبلغ بستگی به تعداد فرم ها و کارهای اداری داره.
• نیم عشر دولتی: این هزینه، همون یک بیستم (۵ درصد) مبلغ مهریه شماست که اداره ثبت بعد از اینکه مهریه تون وصول شد، اون رو از محل فروش اموال یا پرداخت آقا دریافت می کنه. یعنی اگه مهریه رو نگرفتید، نیازی به پرداخت این نیم عشر ندارید.

هزینه های مسیر دادگاه

مسیر دادگاه معمولاً هزینه های اولیه بیشتری داره:

• هزینه دادرسی: این هزینه بر اساس ارزش مهریه شما محاسبه می شه. مثلاً برای مطالبه مهریه، باید حدود ۳.۵ درصد از ارزش مهریه رو به عنوان هزینه دادرسی پرداخت کنید. این مبلغ در ابتدای ثبت دادخواست باید پرداخت بشه.
• هزینه های کارشناسی: اگه نیاز به کارشناسی اموال یا تعیین ارزش مهریه باشه، باید هزینه های کارشناسی رو هم پرداخت کنید.
• حق الوکاله وکیل: اگه وکیل بگیرید، حق الوکاله وکیل هم به هزینه های شما اضافه می شه. این مبلغ بر اساس توافق شما با وکیل و تعرفه های قانونی تعیین می شه.

اعسار از پرداخت هزینه دادرسی، راه چاره

اگه شما توانایی پرداخت هزینه های دادرسی رو در مسیر دادگاه ندارید، می تونید همزمان با دادخواست مطالبه مهریه، یه دادخواست دیگه به اسم اعسار از پرداخت هزینه دادرسی هم بدید. اگه دادگاه اعسار شما رو قبول کنه، شما موقتاً از پرداخت این هزینه ها معاف می شید و هزینه ها بعداً از آقا دریافت می شه.

مهریه چقدر طول می کشه تا به دستتون برسه؟

مدت زمان اجرا گذاشتن مهریه، یه سوالیه که جوابش خیلی بستگی به شرایط پرونده شما داره و نمی شه یه زمان دقیق و ثابت براش گفت. اما می تونیم یه تخمین حدودی بزنیم و عواملی که روی این زمان تاثیر می ذارن رو بررسی کنیم.

زمان تقریبی برای هر روش

• از طریق اداره ثبت: اگه آقا اموال مشخصی داشته باشه و پرونده پیچیدگی خاصی نداشته باشه، معمولاً بین چهار تا هشت ماه طول می کشه تا مهریه وصول بشه. این زمان برای توقیف اموال و مزایده و کارهای اداریه.
• از طریق دادگاه: مسیر دادگاه معمولاً طولانی تره. از زمان ثبت دادخواست تا صدور حکم قطعی و اجرای اون، ممکنه بین شش ماه تا یک سال و حتی بیشتر هم طول بکشه. مخصوصاً اگه آقا اعسار بده یا اعتراض کنه، این زمان طولانی تر هم می شه.

چه چیزهایی روی زمان تاثیر می ذاره؟

یه سری عوامل مهم هستن که حسابی روی مدت زمان اجرا گذاشتن مهریه تاثیر می ذارن:

• وجود اموال مشخص: اگه آقا اموال مشخص و قابل توقیفی داشته باشه (چه در ثبت، چه در دادگاه)، روند کار خیلی سریع تر پیش می ره.
• همکاری آقا: اگه آقا خودش مهریه رو بپردازه یا برای تقسیطش همکاری کنه، قطعاً زمان خیلی کمتری صرف می شه.
• پیچیدگی پرونده: اگه مهریه عندالاستطاعه باشه، یا در مورد میزان مهریه اختلاف باشه، یا آقا مدعی انتقال صوری اموال باشه، پرونده پیچیده تر و طولانی تر می شه.
• حجم کاری مراجع قضایی و ثبتی: گاهی اوقات، شلوغی و حجم بالای پرونده ها در دادگاه ها و اداره ثبت، باعث کندی روند کار می شه.
• استفاده از وکیل: یه وکیل متخصص و باتجربه، با آشنایی به قوانین و مراحل، می تونه روند کار رو سرعت ببخشه و از اشتباهات احتمالی جلوگیری کنه.

پس، اگه دنبال سرعت بیشتر هستید، با وجود اموال مشخص، اولویت با اداره ثبت است. اما اگه پیچیدگی های خاصی دارید، دادگاه، تنها گزینه شما خواهد بود.

اجرا گذاشتن مهریه چه عواقبی داره؟ (برای هر دو طرف)

اجرا گذاشتن مهریه، مثل هر اقدام قانونی دیگه ای، می تونه یه سری عواقب و پیامدها برای هر دو طرف داشته باشه. دونستن این عواقب بهتون کمک می کنه با چشم بازتری تصمیم بگیرید و آماده اتفاقات پیش رو باشید.

عواقب برای آقا (مرد)

مطالبه مهریه از طرف خانم، برای آقا می تونه پیامدهای جدی و گاهی هم سخت داشته باشه:

• توقیف اموال: اگه آقا مالی به نامش داشته باشه (به جز مستثنیات دین)، خانم می تونه اون رو توقیف کنه. این می تونه شامل حساب بانکی، حقوق، ماشین، ملک، سهام و هر دارایی دیگه ای باشه. توقیف اموال یعنی آقا نمی تونه اون مال رو بفروشه یا به کسی دیگه منتقل کنه.
• ممنوع الخروجی: اگه مهریه مبلغ بالایی باشه، آقا ممکنه ممنوع الخروج بشه و نتونه از کشور خارج بشه. این ممنوع الخروجی تا زمانی که مهریه پرداخت نشه یا با شما توافقی صورت نگیره، ادامه داره.
• حکم جلب: اگه آقا هیچ مالی نداشته باشه و اعسارش هم در دادگاه ثابت نشه و از پرداخت مهریه یا اقساط اون سرپیچی کنه، خانم می تونه درخواست حکم جلب اون رو بده. این یعنی آقا ممکنه بازداشت بشه.
• تقسیط مهریه و پرداخت منظم: اگه آقا توانایی پرداخت یکجا مهریه رو نداشته باشه و اعسارش در دادگاه ثابت بشه، دادگاه مهریه رو قسط بندی می کنه. در این صورت، آقا موظفه که اقساط رو به صورت منظم پرداخت کنه و اگه نکنه، باز هم ممکنه با حکم جلب مواجه بشه.
• تاثیر منفی بر اعتبار مالی: توقیف اموال و ممنوع الخروجی می تونه روی اعتبار مالی و بانکی آقا تاثیر منفی بذاره و مثلاً برای گرفتن وام یا انجام معاملات دچار مشکل بشه.

عواقب برای خانم (زن)

مطالبه مهریه، هرچند حق خانمه، اما برای خود خانم هم می تونه یه سری سختی ها و پیامدها داشته باشه:

• هزینه های مالی و زمانی: حتی در بهترین حالت هم، پیگیری مهریه یه سری هزینه های اداری و احتمالی وکالت داره. علاوه بر این، باید وقت و انرژی زیادی رو صرف پیگیری پرونده تو اداره ثبت یا دادگاه کنید.
• طولانی شدن فرآیند و فرسایش روانی: پرونده های مهریه گاهی اوقات خیلی طولانی می شن و این روند فرسایشی می تونه از نظر روانی برای خانم خسته کننده باشه. دیدن همسر سابق در دادگاه یا کشمکش های قانونی، می تونه استرس زا باشه.
• امکان انتقال اموال توسط زوج: اگه شما برای مطالبه مهریه دیر اقدام کنید و آقا از قصد شما مطلع بشه، ممکنه سعی کنه اموالش رو به اسم کس دیگه ای بزنه تا شما نتونید اون ها رو توقیف کنید. البته اگه ثابت بشه این انتقال صوری و برای فرار از پرداخت دین بوده، می شه اون رو باطل کرد، اما این خودش یه روند قانونی جدید و طولانی تره.
• عدم وصول مهریه در صورت عدم وجود اموال: اگه آقا واقعاً هیچ مالی نداشته باشه (حتی در حد مستثنیات دین) و هیچ درآمدی هم نداشته باشه، ممکنه وصول مهریه به صورت اقساط هم با مشکلات جدی مواجه بشه و عملاً مهریه وصول نشه.

خب، کدوم روش برای اجرا گذاشتن مهریه بهتره؟ (یه جمع بندی خودمونی)

رسیدیم به یکی از مهمترین قسمت های این مقاله. حتماً این سوال تو ذهنتونه که با این اوصاف، بالاخره کدوم روش برای اجرا گذاشتن مهریه بهتره؟ راستش، هیچ جواب قاطع و صد در صدی وجود نداره. بهترین روش، کاملاً به شرایط خود شما و همسرتون بستگی داره.

یه مقایسه سریع و کاربردی

برای اینکه بهتر بتونید تصمیم بگیرید، یه مقایسه سریع بین دو روش اداره ثبت و دادگاه داریم:

ویژگی	اداره ثبت	دادگاه خانواده
سرعت	معمولاً سریع تر	معمولاً طولانی تر
هزینه اولیه	کمتر (نیم عشر پس از وصول)	بالاتر (هزینه دادرسی اولیه)
نیاز به سند رسمی	بله (فقط سند ازدواج رسمی)	خیر (حتی عقد موقت هم قابل پیگیری است)
اعسار و قسط بندی	در ثبت انجام نمی شود (باید از طریق دادگاه پیگیری شود)	بله (دادگاه به اعسار رسیدگی و قسط بندی می کند)
توقیف اموال	سریع تر	زمان برتر (نیاز به تامین خواسته)
ممنوع الخروجی	سریع تر	زمان برتر
مطالبه همزمان نفقه و اجرت المثل	خیر	بله

بر اساس شرایط شما، کدوم بهتره؟

حالا با توجه به این مقایسه، می تونیم چند تا سناریو رو بررسی کنیم:

• اگه آقا اموال مشخص و قابل توقیفی داره (مثل ماشین، ملک یا حساب بانکی پر و پیمون): بهترین و سریع ترین راه، اقدام از طریق اداره ثبت هست. چون هزینه های اولیه کمتری داره و توقیف اموال و ممنوع الخروجی هم سریع تر انجام می شه و احتمال اینکه آقا فرصت انتقال اموالش رو پیدا کنه، کمتره.
• اگه آقا هیچ مالی نداره یا اموالش نامشخصه و یا مهریه عندالاستطاعه ست: در این حالت، دادگاه خانواده گزینه مناسب تریه. چون دادگاه می تونه به اعسار آقا رسیدگی کنه و مهریه رو قسط بندی کنه. همچنین، اگه عقد شما موقت بوده، فقط از طریق دادگاه می تونید اقدام کنید.
• اگه علاوه بر مهریه، می خواهید نفقه و اجرت المثل رو هم مطالبه کنید: باز هم دادگاه خانواده انتخاب بهتریه، چون می تونید همه این مطالبات رو همزمان در یک پرونده پیگیری کنید.
• اگه نگران انتقال اموال توسط آقا هستید: می تونید از طریق دادگاه، همزمان با دادخواست مهریه، درخواست تامین خواسته هم بدید تا اموال توقیف بشن و آقا نتونه اون ها رو از دسترس خارج کنه.

وکیل متخصص، بهترین همراه

در نهایت، یه نکته که هیچ وقت نباید ازش غافل بشید، کمک گرفتن از یه وکیل متخصص خانواده است. پرونده های مهریه ممکنه پیچیدگی های خاص خودشون رو داشته باشن و کوچکترین اشتباه، می تونه روند کار رو طولانی تر و سخت تر کنه. یه وکیل باتجربه می تونه با توجه به شرایط خاص شما، بهترین و سریع ترین مسیر رو بهتون نشون بده، مدارک لازم رو دقیقاً جمع آوری کنه، در مراحل قانونی همراهتون باشه و از حقوق شما به بهترین شکل دفاع کنه. اینجوری هم خیالتون راحت تره، هم احتمال موفقیتتون بیشتر می شه و هم تو زمان و هزینه هاتون صرفه جویی می شه.

به یاد داشته باشید که تصمیم گیری در مورد چگونگی اجرا گذاشتن مهریه، یک گام مهم در زندگی شماست که نیاز به آگاهی و دقت بالا دارد. در این مقاله سعی کردیم تمامی ابعاد این موضوع، از تعریف و انواع مهریه گرفته تا مراحل مختلف قانونی، هزینه ها، مدت زمان تقریبی و عواقب احتمالی را برای شما شرح دهیم.

مهم این است که بدانید، مهریه حق قانونی شماست و می توانید برای مطالبه آن اقدام کنید. مسیر پیش رو ممکن است پر چالش باشد، اما با دانش کافی و انتخاب مسیر درست، می توانید به نتیجه دلخواه برسید. فراموش نکنید که در این مسیر، مشاوره با یک وکیل متخصص خانواده می تواند بهترین راهنما و حامی شما باشد تا با اطمینان خاطر بیشتری قدم بردارید و به بهترین نحو ممکن از حقوق خود دفاع کنید. اطلاعاتی که اینجا خواندید، به شما کمک می کند تا با دیدی بازتر و آگاهانه تر، این مسیر را آغاز کنید و به حق قانونی خود دست یابید.