سیاست افزایش تخت مراقبت ویژه کافی نیست/ کاهش هزینه ها با «بخش مراقبت ویژه بسته»

رییس بخش مراقبت های ویژه بیمارستان شهدای تجریش در گفتگو با ایکسل:

رییس بخش مراقبت های ویژه بیمارستان شهدای تجریش با اشاره به ضرورت راه اندازی «بخش مراقبت های ویژه بسته» به عنوان یک الگوی موفق جهانی در کاهش هزینه ها، گفت: در توسعه بخش های مراقبت های ویژه فقط موضوع افزایش تعداد تخت نیست، بلکه باید به زیرساخت های «آموزشی وپژوهشی» و همچنین پشتیبانی بیمه ها هم توجه کنیم.

حسین اردهالی در گفت وگو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری ایکسل اظهار کرد: مراقبت های ویژه به عنوان یک رشته مستقل بالینی دانش جوانی است و در دو دهه اخیر همه کشورهای دنیا عزم خود را جزم کرده اند تا همانطور که در مراکز درمانی بخش مراقبت های ویژه داریم، رشته مراقبت های ویژه نیز هییت بورد و کتاب مستقل داشته باشد.

وی با بیان اینکه در کشور ما در سال 1384 نخستین دوره فوق تخصصی مراقبت های ویژه برگزار شد که بنده نیز از دانش آموختگان همان دوره هستم، افزود: در این سال ها دانش این رشته نوپا در داخل کشور همپای دنیا پیش رفته و پژوهشگران ایرانی با تولید علم و انتشار مقاله در این حوزه موفق بوده اند.

رییس بخش مراقبت های ویژه بیمارستان شهدای تجریش ادامه داد: البته در حوزه زیرساخت هایی که لازم است تا این دانش به عرصه عمل برسد، چالش هایی وجود دارد و به حمایت بیشتری احتیاج داریم.

اردهالی با اشاره به نگرش مثبت وزارت بهداشت در توسعه کمی تخت های مراقبت ویژه، گفت: در کنار افزایش تعداد تخت برای ارتقاء کیفیت خدمات، نیازمند تقویت بستری های آموزشی و پژوهشی و پشتیبانی ساختارهای بیمه ای نیز هستیم.

وی یادآور شد: به طوری کلی 10 درصد تخت های مراکز درمانی باید به بخش مراقبت های ویژه اختصاص یابد که البته این نسبت در بیمارستان های مختلف و یا اینکه بیمارستان در چه شهری قرار گرفته، می تواند متغیر باشد.

عضو هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: در تعریف تخت ویژه باید توجه داشته باشیم که موضوع فقط تخت نیست، بلکه باید فضای فیزیکی مناسب، تجهیزات، کارکنان دوره دیده مجرب و پشتیبانی ویژه از سوی آزمایشگاه و داروخانه نیز بسیار اهمیت دارند.

هر تخت ویژه یک پرستار؛ استانداردی که رعایت نمی شود

اردهالی ادامه داد: به عنوان نمونه نسبت ایده آل پرستار به تخت ویژه باید یک به یک باشد، یعنی باید برای هر بیمار یک پرستار در نظر گرفته شود اما در شرایط فعلی در مراکز درمانی کشور هر پرستار مسیولیت دو یا سه بیمار را در بخش مراقبت ویژه بر عهده دارد.

وی همچنین گفت: ایده آل دیگری که در دنیای امروز پزشکی مطرح است، رسیدن به بخش های مراقبت ویژه بسته است، در این مدل درمان بیمار در «بخش مراقبت ویژه بسته» زیر نظر یک پزشک فوق تخصص مراقبت های ویژه دنبال می شود؛ این الگوی موفق در دنیا موجب شده تا ضمن کاهش هزینه ها شاهد مسیولیت پذیری و پاسخ دهی بیشتر پزشک نسبت به بیمار باشیم.

دبیر علمی نهمین کنگره مراقبتهای ویژه ایران با بیان اینکه نظام نامه تریاژ، پذیرش و ترخیص بیمار در بخش مراقبت های ویژه تدوین شده اما به خوبی اجرا نمی شود، افزود: اجرای این نظام نامه شرایط دستیابی به بخش مراقبت ویژه بسته را محقق می کند.

اردهالی یادآور شد: در مراکز درمانی دانشگاهی باید بخش های مراقبت های ویژه، درجه بندی شوند، موضوعی که هنوز در کشور انجام نشده و به تمامی مراکز به صورت یکسان نگاه می شود.

وی ادامه داد: در سالهای گذشته و پیش از کرونا کمیته های تخصصی برای تدوین شاخص ها و استاندارهای مراقبت ویژه در وزارت بهداشت برگزار می شد که متاسفانه چند سالی است که دیگر برگزار نمی شود و آخرین نسخه ای که از استانداردها منتشر شده، بدون حضور متخصصین مراقبت های ویژه تهیه شده است.

عضو هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: همین کتاب منتشر شده هم، متاسفانه اجرا نمی شود، همچنین فرآیند ویزیت جامع نیز چند سال پیش طراحی شد اما از دستور کار معاونت درمان وزارت بهداشت خارج شد، به طوری که در حال حاضر برخی خدمات که در بخش مراقبت ویژه ارایه می شوند، تعرفه ندارند و پزشک برای انجام آن ها مبلغی دریافت نمی کند.

وی با اشاره به شرایط سخت کار وفشار روانی در بخش مراقبت ویژه که متوجه پزشکان است، اظهار کرد: متاسفانه مهاجرت شغلی در پزشکان فوق تخصص مراقبت های ویژه نیز همانند سایر گروه های پزشکی دیده می شود که باید راه چاره ای برای آن اندیشید.

اردهالی در ادامه یادآور شد: موضوع عفونت در بخش های مراقبت ویژه یک چالش جهانی است و برای کاهش آن باید زیرساختها از جمله فضای فیزیکی بخش از لحاظ نور، فاصله بین بیماران و تهویه هوا در شرایط استاندارد قرار داشته باشد. مصرف هدفمند آنتی بیوتیک و همچنین رعایت استانداردهای پیشگیری و کنترل عفونت مانند شستن دست ها و استحمام بیماران نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.

رییس بخش مراقبت های ویژه بیمارستان شهدای تجریش در پایان گفت: عمده تجهیزات بخش مراقبت های ویژه وارداتی هستند، البته در سال های اخیر برخی شرکت های دانش بنیان با ساخت تخت، تشک مواج، دستگاه اکسیژن ساز، مانتیوتر علایم حیاتی و پمپ سرنگ در این حوزه ورود کرده اند اما کافی نیست؛ امیدورم با همکاری دانشگاه ها و صنعت در سال های آینده با شرط حفظ کیفیت بسیاری از اقلام را بتوانیم در داخل کشور تولید کنیم.