راهنمای خواندن نتیجه آزمایش هموگلوبین (hb)

آزمایش خون به انگلیسی blood test شامل شمارش کامل سلول‌های خونی (cbc) می‌شود و لازم است برای چکاپ کامل بدن هر چند وقت یکبار انجام شود. آزمایش خون می‌تواند برای کمک به پزشک در شناسایی انواع بیماری‌ها از جمله عفونت داخلی، کم خونی، کلسترول بالا، کمبود ویتامین، نارسایی اندام‌ها، HIV، سرطان، دیابت و سایر بیماری‌ها استفاده شود. شما می‌توانید برای انجام آزمایش خون به دکتر عمومی مراجعه کنید تا فاکتورهای لازم برای شما تجویز شود.

Hb در آزمایش خون چیست؟

Hgb در آزمایش خون چیست؟ منظور از Hgb در آزمایش خون یا همان هموگلوبین، پروتئینی است که توسط مغز استخوان تولید و در گلبول‌های قرمز خون ذخیره می‌شود. آزمایش هموگلوبین که علامت اختصاری آن در برگه آزمایش Hgb  یا hb است، میزان هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز خون را اندازه‌گیری می‌کند. نامتعادل بودن Hgb در آزمایش خون با عوارضی نظیر سرگیجه و تنگی نفس همراه است.

آزمایش Hemoglobin که به تست Hgb یا Hb هم مشهور است بخشی از (‌شمارش سلول‌های خونی) به‌شمار می‌رود. Hgb وسیله انتقال اکسیژن و دی اکسیدکربن است. ظرفیت حمل اکسیژن خون با غلظت Hgb مشخص می‌شود.

مقادیر غیر طبیعی Hgb در آزمایش خون نشان‌دهنده همان حالات پاتولوژیک هستند که شمارش RBC و HCT غیر طبیعی به آن اشاره دارند. سطوح پایین Hgb نشان دهنده آنمی (کاهش تعداد RBCها) هستند. همچنین اگر قصد دارید بدانید چطور مورد بررسی قرار می‌گیرد، بررسی فاکتور HCT را فراموش نکنید.

cbc یا شمارش کامل سلول های خونی در آزمایش خون چیست؟

cbc در آزمایش خون چیست؟ شمارش کامل سلول‌های خونی یا complete blood count (CBC)، بخش از چکاپ کامل بدن است که طی آن از خون وریدی نمونه‌ گرفته‌می‌شود. خونی که از رگ‌های شما گرفته‌می‌شود برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می‌شود و فاکتورهای مختلفی در آن بررسی می‌شوند تا برای تشخیص مواردی به کار‌گرفته‌شوند.

علت انجام آزمایش cbc چیست و آزمایش cbc چه بیماریهایی را نشان میدهد؟

آزمایش خون برای چیست؟ آزمایش شمارش کامل خون (CBC) یک آزمایش رایج است که پزشکان برای ارزیابی وضعیت سلامت کلی فرد تجویز می‌کنند. این آزمایش، اطلاعات مهمی درمورد تعداد و انواع سلول‌های خونی موجود در خون فرد ارائه می‌دهد.

آزمایش خون CBC سطح گلبول‌های قرمز (RBC)، گلبول‌های سفید (WBC) و پلاکت‌ها را در خون اندازه‌گیری می‌کند. علاوه‌بر این موارد، سایر پارامترهای مهم مانند سطح هموگلوبین و هماتوکریت با آزمایش خون مشخص می‌شود. این آزمایش می‌تواند به تشخیص طیف وسیعی از شرایط، از جمله عفونت، کم‌خونی، لوسمی و سایر اختلالات خونی کمک کند.

این آزمایش خون برای تشخیص موارد زیر به کار برده‌می‌شود:

• سلول‌های غیرطبیعی یا نابالغ
• عفونت
• بیماری کم خونی داسی شکل
• التهاب
• بررسی علائم اولیه سرطان خون
• تالاسمی
• کمبودهای تغذیه‌ای (به عنوان مثال کمبود آهن یا کم خونی فقر آهن، B۱۲ یا فولات)
• اختلال سیستم ایمنی بدن

پزشک ممکن است آزمایش شمارش کامل سلول‌های خونی را به عنوان بخشی از معاینه‌ی روتین درخواست کند. آزمایش خون به‌عنوان یک آزمایش تشخیصی؛ از مهمترین و پرکاربردترین آزمایش‌ها است که ضرورت آن بر کسی پوشیده نیست. برخی افراد پس از خون‌گیری، دچار درد خفیف یا سرگیجه می‌شوند. بعد از آزمایش، ممکن است در محل ورود سوزن کبودی، خونریزی جزئی، عفونت یا هماتوم (توده‌ی پر از خون در زیر پوست) ایجاد شود.

شرایط انجام آزمایش هموگلوبین

این آزمایش نیازی به ناشتایی و محدودیت رژیم غذایی خاصی ندارد. اما در صورتی که پزشک آزمایشات دیگری برای شما نوشته باشد که به ناشتایی نیاز داشته باشد، می‌توانید همه آزمایشات را یکجا و ناشتا انجام دهید. برای اینکه از سطح Hb در آزمایش خون مطلع شوید، به نمونه خون نیاز است.

تفسیر آزمایش

غلظت Hb مقیاسی از مقدار کلی Hb در خون می باشد. این آزمایش بخشی از آزمایش CBC است. Hb وسیله انتقال اکسیژن و دی اکسید کربن است. ظرفیت حمل اکسیژن خون با غلظت Hb مشخص می گردد. Hb به عنوان سیستم بافری مهم اسید – باز هم عمل می کند. همانند شمارش RBC، مقادیر طبیعی Hb باتوجه به سن و جنس متغیر می باشند. در زنان Hb کمتر از مردان وجود دارد و همچنین مقدار آن با افزایش سن کاهش می یابد. Hb مقادیر HCT و RBC را دقیقا منعکس می کند.

در صورت طبیعی بودن اندازه و مقدار Hb، RBC ها، معمولا HCT (به درصد) حدود سه برابر g/dl) Hb) می باشد. مقادیر غیر طبیعی Hb نشان دهنده همان حالات پاتولوژیک هستند که شمارش RBC و HCT غیر طبیعی به آن اشاره دارند. سطوح پایین نشان دهنده آنمی (کاهش تعداد RBC ها) هستند.

دلایل افزایش

کم آبی شدید (مانند اسهال شدید، سوختگی)، اریتروسیتوز، بیماری مادرزادی قلب، بیماری شدید مزمن انسدادی ریه و پلی سیتمی ورا می توانند سطوح Hb را بالا ببرند.

دلایل کاهش

بارداری طبیعی، کمبود غذایی، نارسایی مغز استخوان، دریچه های مصنوعی، بیماری کلیوی، خون ریزی، آنمی همولیتیک، سیروز، هموگلوبینوپاتی، آنمی، اسپلنومگالی، بیماری های کلاژن عروقی روماتوئیدی، بیماری هوچکین، لوسمی، لنفوم، نئوپلازی و مولتیپل میلوما می توانند موجب کاهش سطح Hb شوند.

داروها و عوامل مداخله گر

داروهای متیل دوپا (آلدومت) و جنتامایسین افزایش دهنده سطح Hb و در مقابل داروهای ریفامپین، داروهای ضد سرطان، آنتی بیوتیک ها، سولفونامیدها، ایندومتاسین (ایندوسین) و آسپرین کاهنده ی سطح Hb هستند. همچنین در افرادی که معتاد به سیگار هستند، اشخاصی که در ارتفاع زندگی می کنند و در ساعت 8 شب مقادیر Hb بالا می باشد و در زنان باردار و در ساعت 8 صبح مقدار Hb پایین می باشد.

مقادیر نرمال

کودکان / جوانان:

12 – 24 g/dl

  نوزادان:

2 – 0 هفته:  12 – 20 g/dl

6 – 2 ماهه:  10 – 17 g/dl

6 ماهه – 1 ساله:  9/5 – 14 g/dl

بالغین

مردان:  14 – 18 g/dl

زنان:  12 – 16 g/dl

زنان باردار:  >  11 g/dl

افراد مسن: مقادیر کمی کاهش می یابند.

مقادیر بحرانی

مقادیر بحرانی  <  5 g/dl  یا  >   20 g/dl

قیمت آزمایش خون چقدر است؟

آزمایش خون با توجه‌به فاکتورهای مورد بررسی قیمت متفاوتی دارد. تعداد و نوع فاکتورها قیمت نهایی را مشخص می‌کنند. برای تعیین هزینه آزمایش خون به‌طور دقیق باید نسخه پزشک را به آزمایشگاه نشان‌دهید. اگر تحت پوشش بیمه درمانی قرار دارید، بیمه مقداری از هزینه‌های آزمایش شما را پرداخت می‌کند.

سوالات متداول:

قبل از آزمایش خون باید ناشتا باشیم؟ (آزمایش خون ناشتا)

برای شمارش کامل سلول‌های خونی نیازی به آماده‌سازی خاصی ندارید. اگر پزشک شما آزمایشات خون دیگری‌ (مثل قند خون ناشتا یا چربی خون) را نیز درخواست داده‌باشد، ممکن است لازم باشد چندین ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید.

چه زمانی برای آزمایش خون بارداری مناسب است؟

یکی از سوالات مهم زنان باردار این است که آزمایش خون بارداری چقدر دقیق است و برای آزمایش خون بارداری باید ناشتا بود؟ این آزمایش دقت بالایی دارد. برای تشخص باداری می‌توانید آزمایش خون را دو هفته بعد از تخمک‌گذاری انجام دهید. اگر آزمایش دیگری نیاز باشد ممکن است پزشک ناشتا بودن را به شما توصیه کند.

 آزمایش خون برای تشخیص روماتیسم مفصلی هم مناسب است؟

طبق صحبت پزشکان، آزمایش خون نمی‌تواند به طور کامل تشخیص آرتریت روماتوئید را ثابت یا رد کند، اما ممکن است بررسی نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR) کمک کننده باشد. آزمایش خون در موارد زیر می‌تواند کمک کننده باشد اما قبل از آن با پزشک عمومی مشورت کنید:

• آزمایش خون برای سکته قلبی
• آزمایش خون برای کبد
• تست یا آزمایش خون برای عمل بینی
• آزمایش خون برای ریه
• آزمایش خون برای قلب
• تست آزمایش خون برای ریزش مو
• آزمایش خون برای پروستات
• آزمایش خون در عفونت
• انجام آزمایش خون در کبد چرب
• آزمایش خون در تالاسمی مینور
• آزمایش خون تشخیص سرطان
• تست یا آزمایش خون اعتیاد