۴ آذر در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری ایکسل تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری ها کشف ها و حتی زادروزها و درگذشت های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی گیرد. در این تقویم علم وقایع مهم مصادف با امروز 4 آذر برابر با 24 نوامبر را ورق می زنیم.

***

ویربهادران راماناتان

۲۴ نوامبر ۱۹۴۴ میلادی برابر با 4 آذر ۱۳۲۳ خورشیدی ویربهادران راماناتان دانشمند علوم جوی هندی به دنیا آمد. راماناتان در سال ۱۹۹۹ «ابر قهوه ای آسیایی» را کشف کرد. این ابرها درواقع لایه های سرگردان آلودگی هوا به وسعت یک قاره و عمیق تر از منطقه گراند کانیون هستند. ذرات تیره موجود در این ابرهای قهوه ای ممکن است بارندگی را کاهش دهند سطح سیاره را خشک کنند مناطق استوایی را خنک کنند و نور خورشید را کاهش دهند. سال ۱۹۷۵ راماناتان اولین کسی بود که نشان داد ابرهای قهوه ای آسیایی یا سی اف سی گازهای گلخانه ای اصلی هستند. محاسبات او نشان داد که اثر گازهای گلخانه ای هر مولکول سی اف سی در جو زمین  برابر با بیش از  ۱۰هزار مولکول دی اکسیدکربن است. در دهه ۱۹۸۰ او مطالعه ای را برای کشف رد گازهای متعددی سرپرستی کرد که در گرمایش جهانی نقش دارند.

سیمون ون دِر میر

۲۴ نوامبر ۱۹۲۵ میلادی برابر با 4 آذر ۱۳۰۴ خورشیدی سیمون ون دِر میر مهندس و فیزیکدان هلندی به دنیا آمد. این دانشمند همراه با فیزیکدان ایتالیایی کارلو روبیا ذره W و ذره Z را با برخورد پروتون ها و پادپروتون ها کشف کرد و برای این کشف هر دو دانشمند جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۸۴ را به طور اشتراکی دریافت کردند. این ذرات زیراتمی (واحدهای ماده کوچکتر از یک اتم) نیروی هسته ای ضعیف را که یکی از چهار نیروی بنیادی در طبیعت است منتقل می کنند. این کشف از نظریه واحد الکتروضعیف ارائه شده در دهه ۱۹۷۰ پشتیبانی کرد. ون در میر با کار در مرکز پژوهش های هسته ای اروپا (سرن) در سوئیس طراحی شتاب دهنده های ذرات مورد استفاده در برخورد میان پرتوهای ذرات زیراتمی را بهبود بخشید. او دستگاهی اختراع کرد که پرتو ذرات را با تصحیح میدان های مغناطیسی توسط سامانه ای از آهنرباهای کیکر که اطراف حلقه شتاب دهنده قرار می گرفت نظارت و تنظیم کرد.

هیده یو نوگوچی

۲۴ نوامبر ۱۸۷۶ میلادی برابر با 4 آذر ۱۲۵۵ خورشیدی هیده یو نوگوچی باکتری شناس ژاپنی به دنیا آمد. نوگوچی اولین کسی بود که امکان کشت خالص ترپونما پالیدوم اسپیروکتی را که باعث بیماری سیفلیس می شود به دست آورد که در مغز افرادی که بر اثر فلج مرده بودند وجود داشت و به این ترتیب نشان داد که اشکال خاصی از فلجی عمومی منشای سفلیسی دارند. او اولین آزمایش ها را برای تشخیص سیفلیس انجام داد. او راه هایی برای پرورش میکروارگانیسم هایی پیدا کرد که قبلاً هرگز در لوله آزمایش رشد نکرده بودند. نوگوچی روی بیماری های فلج اطفال و تراخم و یک واکسن و سرم برای تب زرد مطالعه کرد. او هنگام پژوهش درباره تب زرد در سن ۵۱ سالگی در آفریقا در اثر ابتلا به این بیماری درگذشت.

تاسیس کمپانی برادران رایت

۲۴ نوامبر ۱۹۰۹ میلادی برابر با 4 آذر ۱۲۸۸ خورشیدی برادران رایت یک شرکت میلیون دلاری را برای تولید تجاری اختراع مهم شان یعنی هواپیما تشکیل دادند. این دو برادر خودشان را در امور تجاری ساخت و فروش هواپیما برپایی نمایش های پروازی آموزش خلبانان و شرکت در پرونده های ثبت اختراع علیه گلن کرتیس و دیگران غرق کردند. دادگاه ها درباره دعاوی به نفع برادران رایت رای دادند اما ویلبر رایت که به دلیل مبارزات طولانی ثبت اختراع فرسوده شده بود در ۳۰ مه ۱۹۱۲ در اوج کار بر اثر تب حصبه در دیتون درگذشت. او آخرین پروازهایش را در ماه مه ۱۹۱۰ انجام داده بود. اورویل رایت تا سال ۱۹۱۵ به طور فعال به پرواز ادامه داد. آخرین پروازش در سال ۱۹۱۸ بود. شرکت کرتیس رایت در سال ۱۹۲۹ با ادغام شرکت های برادران رایت و گلن کرتیس تشکیل شد.

اولین رصد گذر زهره

 ۲۴ نوامبر ۱۶۳۹ میلادی برابر با 4 آذر ۱۰۱۸ خورشیدی جرمایا هاروکس اخترشناس و کشیش انگلیسی گذر زهره را به عنوان اولین موردی که تا آن زمان رصد شده بود اندازه گیری کرد. هاروکس بااستفاده از پیش بینی کپلر مبنی براینکه در سال ۱۶۳۱ زهره از خورشید عبور می کند محاسبه کرد که این گذرها نه به تنهایی بلکه به صورت جفت و با فاصله ۸ سال از یکدیگر رخ می دهند. بنابراین او تجهیزاتش را برای گذر بعدی که برای این روز پیش بینی کرده بود آماده کرد. تلسکوپ ساده او روی یک تیر چوبی نصب شده بود این گونه او می توانست تصویری از خورشید را روی یک تکه کاغذ که با دایره مدرج شش اینچی مشخص شده بود بتاباند. هاروکس با این تلسکوپ اندازه گیری هایی انجام داد و محاسبه کرد که مقدار اختلاف منظر خورشیدی کوچکتر از آنچه است که قبلاً ثبت شده بود و به این ترتیب نتیجه گرفت که خورشید از زمین دورتر از آنچه فاصله دارد که قبلاً تصور می شد.