معروف ترین جاذبه های تاریخی قطر

قطر، این نگین خلیج فارس، فقط آسمان خراش های سر به فلک کشیده و مراکز خرید لوکس نیست؛ اینجا گنجینه ای از تاریخ و فرهنگِ هزاران ساله در دل خود پنهان کرده. جاهای دیدنی تاریخی قطر مثل یک ماشین زمان عمل می کنند و شما را به گذشته ای پر رمز و راز می برند. آماده اید سفری جذاب به دل تاریخ قطر را شروع کنیم؟

شاید وقتی اسم قطر می آید، اولین چیزی که به ذهنتان می رسد، مدرنیته و پیشرفت باشد. اما صبر کنید! پشت این چهره مدرن، تاریخی غنی و داستانی بلند پنهان شده است. قطر سرزمینی باستانی است که هزاران سال قدمت دارد و هر گوشه اش قصه ای برای گفتن دارد. از شهرهای تجاری پررونق گرفته تا قلعه های مستحکم که در برابر مهاجمان ایستاده اند و بازارهایی که هنوز هم بوی ادویه و قصه های کهن می دهند، همه و همه بخشی از هویت این کشور جذاب هستند. هدف ما در این مقاله این است که دستتان را بگیریم و شما را به سفری بی نظیر در معروف ترین جاذبه های تاریخی قطر ببریم؛ جایی که می توانید از نزدیک با فرهنگ و میراث این سرزمین آشنا شوید و حسابی لذت ببرید.

موزه ها و مراکز فرهنگی-تاریخی: دروازه هایی به گذشته قطر

موزه ها همیشه بهترین مکان برای لمس تاریخ و فرهنگ یک ملت هستند. در قطر هم این موضوع صدق می کند. اینجا موزه هایی دارید که نه تنها شما را شگفت زده می کنند، بلکه چشم انداز کاملی از گذشته این سرزمین را پیش رویتان می گذارند. هر کدام از این موزه ها مثل یک کتاب باز هستند که هر ورقش داستانی شنیدنی از قطر دارد.

موزه ملی قطر (National Museum of Qatar)

موزه ملی قطر، یک شاهکار بی نظیر معماری است که با الهام از گل رز صحرا توسط معمار معروف فرانسوی، ژان نوول، طراحی شده. این موزه که در سال ۲۰۱۹ افتتاح شد، فقط یک ساختمان زیبا نیست؛ بلکه نمادی از تولد تا توسعه قطر است. وقتی وارد موزه می شوید، خودتان را در یک سفر هیجان انگیز در زمان می بینید.

در موزه ملی قطر، تاریخ طبیعی، باستان شناسی، مردم شناسی و تاریخ معاصر قطر در ۱۱ گالری با نمایش های چندرسانه ای پیشرفته روایت می شود. مثلاً می توانید فرش مروارید بارودا را ببینید؛ یک فرش دستباف سه متری که با بیش از ۱.۵ میلیون مروارید، الماس و یاقوت کبود تزئین شده است! واقعاً دیدنی است. دیدن این موزه یک تجربه کاملاً فراگیر از کل تاریخ قطر در یک مکان است. یادتان باشد این موزه در منطقه کورنیش قرار دارد، ساعات کاری دقیق آن را قبل از بازدید چک کنید و از امکاناتش مثل کافه و فروشگاه هم استفاده کنید.

موزه هنرهای اسلامی (Museum of Islamic Art – MIA)

موزه هنرهای اسلامی، یا همان MIA، یکی دیگر از شاهکارهای معماری در قطر است که این بار توسط معمار برجسته چینی-آمریکایی، آی.ام.پی، طراحی شده. این موزه که بر روی آب بنا شده، خودش به تنهایی یک اثر هنری است. طراحی خیره کننده آن، به خصوص در زمان طلوع و غروب آفتاب، هر بیننده ای را مسحور می کند.

محتوای موزه شامل یکی از بزرگترین مجموعه های آثار اسلامی جهان است. از نسخ خطی نفیس و سفالینه های قدیمی گرفته تا فلزکاری های ظریف، منسوجات بی نظیر و جواهرات درخشان، همه و همه از سراسر جهان اسلام اینجا جمع شده اند. می توانید قرآنی از قرن هفدهم را ببینید که واقعاً منحصر به فرد است. بازدید از موزه هنرهای اسلامی نه تنها شما را با معماری مدرن و هنر کهن آشنا می کند، بلکه پنجره ای به تمدن عظیم اسلامی است. این موزه کنار پارک MIA قرار دارد و چشم اندازی فوق العاده به خلیج فارس دارد.

موزه های مشیرب (Msheireb Museums)

در قلب مشیرب، پروژه بازسازی شده شهر دوحه، مجموعه ای از چهار خانه تاریخی قرار دارد که به موزه های مشیرب معروف هستند. این خانه ها (خانه بن جلود، محمد بن جاسم، کمپانی و رادوانی) داستان زندگی سنتی و توسعه دوحه را روایت می کنند. هر خانه یک بخش از تاریخ و سبک زندگی قطری ها را به تصویر می کشد؛ از تجارت مروارید گرفته تا صنعت نفت و تغییرات اجتماعی.

این موزه ها به شما کمک می کنند تا درک عمیقی از تحولات اجتماعی و اقتصادی قطر پیدا کنید و با زندگی روزمره مردم در گذشته آشنا شوید. این چهار خانه، با اینکه در یک مجموعه قرار دارند، هر کدام حال و هوای خاص خودشان را دارند و روایتی متفاوت از گذشته را زنده می کنند. موقعیت مرکزی آن ها در دوحه، دسترسی به آن ها را آسان کرده و تجربه بازدید از آن ها را به یکی از جذاب ترین بخش های سفرتان تبدیل می کند.

دهکده فرهنگی کتارا (Katara Cultural Village)

دهکده فرهنگی کتارا، گرچه یک مکان کاملاً جدید و مدرن محسوب می شود، اما با رویکردی هوشمندانه به حفظ و نمایش فرهنگ و میراث قطر، طراحی و ساخته شده است. این دهکده تلفیقی زیبا از فرهنگ و هنر معاصر و سنتی را در یک فضای زنده به نمایش می گذارد. معماری آن هم از بناهای سنتی الهام گرفته شده و فضایی دلنشین را ایجاد کرده است.

در کتارا می توانید از آمفی تئاتر یونانی باشکوه، دو مسجد زیبا (فیروزه ای و طلایی)، گالری های هنری متنوع، خانه اپرا، و ساحل آرامش بخش دیدن کنید. رستوران های سنتی و بازارهای صنایع دستی هم فرصت خوبی برای تجربه غذاهای محلی و خرید سوغاتی فراهم می کنند. دهکده کتارا به نوعی تمام آنچه از یک دهکده فرهنگی انتظار دارید را در خود جای داده و به خاطر همین تلفیق جذاب، به یکی از محبوب ترین جاهای دیدنی قطر تبدیل شده است. حتی شب ها هم اینجا جذابیت خاصی دارد و رویدادهای فصلی زیادی در آن برگزار می شود.

قلعه ها و استحکامات: شواهد دفاع و تاریخ قطر

تاریخ قطر پر از فراز و نشیب ها و نبردهای مهم است. قلعه های قدیمی این کشور نه تنها نمادی از معماری گذشته هستند، بلکه داستان های زیادی از مقاومت و شجاعت مردم را در دل خود دارند. این قلعه ها، هر کدام به دلیلی ساخته شده اند و نقش مهمی در حفاظت از منابع، مرزها یا مردمان محلی ایفا کرده اند.

قلعه و محوطه باستانی الزباره (Al Zubarah Fort & Archaeological Site)

قلعه و محوطه باستانی الزباره، یک سایت میراث جهانی یونسکو است و یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی قطر به شمار می رود. اینجا بقایای یک شهر بندری و تجاری پررونق از قرن ۱۸ را می بینید که زمانی مرکز صید مروارید در منطقه بوده است. قدم زدن در این محوطه باستانی شما را به گذشته ای دور می برد، جایی که صدای تجار و غواصان مروارید در باد شنیده می شده است.

قلعه الزباره که در این محوطه قرار دارد، یک قلعه نظامی بازسازی شده با معماری سنتی قلعه های عربی و برج های مدور و مربع است. داخل قلعه یک موزه کوچک وجود دارد که یافته های باستان شناسی از این شهر را به نمایش می گذارد و داستان زندگی مردم آن دوران را روایت می کند. بازدید از الزباره بهترین فرصت برای درک عمق تاریخ صید مروارید و تماشای نمونه ای بی نظیر از یک شهر تجاری قرن ۱۸ در خلیج فارس است. این قلعه در شمال غربی قطر قرار دارد و بازدید از آن در ساعات کاری مشخصی امکان پذیر است.

قلعه کوت / قلعه دوحه (Al Koot Fort / Doha Fort)

قلعه کوت، که به قلعه دوحه هم معروف است، یک سازه تاریخی در مرکز شهر دوحه و در نزدیکی سوق واقف قرار دارد. این قلعه در اوایل قرن بیستم (حدود ۱۹۲۷) توسط عثمانی ها ساخته شد تا از بازار سنتی محافظت کند. بعدها به زندان تبدیل شد و الان به عنوان یک موزه از بازدیدکنندگان استقبال می کند.

معماری قلعه کوت، با ساختار چهارگوش سنتی و سه برج مدور سفید رنگ، نمونه ای از قلعه های منطقه است. داخل موزه، نمایشگاه هایی از صنایع دستی قطری، عکس ها و نقاشی های تاریخی و ابزارآلات ماهیگیری به نمایش گذاشته شده است. اینجا فرصت خوبی برای آشنایی با نقش نظامی و فرهنگی این قلعه و زندگی روزمره مردم در گذشته است. از آنجایی که قلعه کوت نزدیک سوق واقف است، به راحتی می توانید هر دو جاذبه را در یک روز بازدید کنید.

برج های بارزان (Barzan Towers)

برج های بارزان که در قرن ۱۹ به دستور شیخ محمد بن جاسم آل ثانی ساخته شده اند، بیش از آنکه قلعه دفاعی باشند، برج های دیده بانی با اهداف چندگانه بودند. این برج ها نه تنها برای حفاظت از چاه های آب و رصد حرکت دشمنان کاربرد داشتند، بلکه نقش مهمی در رصد حرکت ماه و تعیین تقویم اسلامی ایفا می کردند. این جنبه نجومی، به این برج ها اهمیتی دوچندان می دهد.

معماری برج ها، با ساختار مستطیلی، پله های خارجی و استفاده از سنگ مرجانی و آهک، خاص و دیدنی است. ارتفاع حدود ۱۵ متری آن ها، چشم انداز وسیعی از اطراف را فراهم می کند. اگر خودتان را به بالای این برج ها برسانید، می توانید منظره ای بی نظیر از دشت های اطراف و حتی دریا را ببینید. برج های بارزان در منطقه ام صلال قرار دارند و بازدید از آن ها رایگان است.

قلعه ذکریت (Zekreet Fort)

قلعه ذکریت، سازه ای قدیمی از قرن ۱۸ است که در نزدیکی شهر دخان و در محیطی بکر و آرام قرار گرفته است. این قلعه سال ها ناشناخته مانده بود تا اینکه باستان شناسان فرانسوی آن را کشف کردند. درباره ساخت این قلعه افسانه های محلی زیادی وجود دارد، از جمله اینکه در ساخت آن از شیره خرما استفاده شده است!

معماری قلعه ذکریت، با ساختار مربعی و چهار برج مدور (که در بازسازی های بعدی اضافه شده اند)، جذابیت خاصی دارد. محیط اطراف قلعه، با نزدیکی به ساحل و شهر فیلم، فضایی آرام و بکری را فراهم می کند که برای قدم زدن و عکاسی فوق العاده است. بازدید از این قلعه رایگان است و محدودیت زمانی ندارد، که به شما اجازه می دهد در هر ساعتی از روز از این مکان تاریخی دیدن کنید.

قلعه الرکایات (Al Rakayat Fort)

قلعه الرکایات، یک قلعه تاریخی مربوط به قرن ۱۹ است که در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد. این قلعه به دلیل داستان پشت ساختش، اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. در گذشته، این قلعه برای محافظت از تنها چاه آب شیرین روستا ساخته شد؛ اهمیت آب در منطقه ای بیابانی، نام قلعه و روستا را هم به معنای چاه (الرکیات) تغییر داد.

معماری قلعه الرکایات ترکیبی از سه برج مستطیلی و یک برج استوانه ای است که با مصالح مختلفی از جمله گل، خشت و سنگ آهک ساخته شده است. این ترکیب متفاوت، به قلعه ظاهری منحصربه فرد بخشیده است. بازدید از این قلعه نه تنها شما را با معماری سنتی قطر آشنا می کند، بلکه اهمیت حیاتی آب در گذشته این سرزمین را به شما نشان می دهد. این قلعه رایگان است و محدودیت زمانی ندارد.

قلعه الثقاب (Al Thaqab Fort)

قلعه الثقاب، یکی دیگر از قلعه های قدیمی قطر است که هدف اصلی اش محافظت از منابع آب منطقه و همچنین پناه دادن به مردم روستا در مواقع خطر بوده است. قدمت دقیق این قلعه نامشخص است، اما تخمین زده می شود که بین قرن ۱۰ تا ۱۸ ساخته شده باشد. نام الثقاب در عربی به معنای آبی است که بعد از بارندگی در دره ها جمع می شود و این نام نشان دهنده اهمیت آب برای سازندگان این قلعه است.

دیدار از قلعه الثقاب به شما کمک می کند تا نقش حیاتی این سازه ها در بقای روستاییان و حفظ منابع طبیعی در گذشته را درک کنید. این قلعه، با وجود سادگی در معماری، داستانی از تلاش و مقاومت را در دل خود دارد. بازدید از آن رایگان است و به جز جمعه ها، ۲۴ ساعته امکان پذیر است.

قلعه الوجبه (Al Wajbah Fort)

قلعه الوجبه، فقط یک بنای تاریخی نیست؛ این قلعه نمادی از مقاومت و استقلال قطر است. در سال ۱۸۹۳، این قلعه شاهد نبرد سرنوشت ساز بین نیروهای قطری و عثمانی بود که به پیروزی قاطع قطری ها انجامید و نقش مهمی در شکل گیری هویت ملی این کشور داشت. علاوه بر این، قلعه الوجبه در طول تاریخ محل اقامت شیوخ مختلفی نیز بوده است.

ویژگی برجسته معماری قلعه الوجبه، چهار برج دیده بانی آن است که در زمان خود کم سابقه بوده و به آن ظاهری متمایز بخشیده است. بازدید از این قلعه به شما امکان می دهد تا از نزدیک با بخشی مهم از تاریخ نظامی و سیاسی قطر آشنا شوید و شکوه معماری آن دوران را تحسین کنید. این قلعه در غرب دوحه قرار دارد و ساعت های بازدید مشخصی دارد.

برج الخور (Al Khor Towers)

برج های الخور، سه برج دیده بانی بلند هستند که در قرن ۱۹ ساخته شدند. هدف اصلی این برج ها، محافظت از بندر الخور و رصد دقیق حرکت کشتی ها برای جلوگیری از حملات احتمالی بود. این برج ها نقش حیاتی در امنیت بندر و ساکنان آن زمان ایفا می کردند.

نزدیکی این برج ها به چاه درمانی عین هلیتان، که به دلیل خواص دارویی اش شهرت داشت، اهمیت آن ها را بیشتر می کرد. معماری برج های الخور، با ارتفاعی در حدود ۲۶ فوت، نمایی کامل و گسترده از شهر و دریا را ارائه می دهد. بازدید از این برج ها رایگان است و به شما کمک می کند تا سیستم دفاعی و اهمیت استراتژیک بندر الخور در گذشته را درک کنید.

بازارهای سنتی و مناطق باستانی: قلب تپنده فرهنگ و تمدن

بازارها همیشه قلب تپنده شهرها بوده اند و جایی که زندگی و فرهنگ در آن جریان دارد. در قطر هم بازارهای سنتی نه تنها جایی برای خرید هستند، بلکه پنجره ای رو به گذشته اند که هنوز هم بوی تاریخ می دهند. کنار این ها، سایت های باستانی هم ما را به عمق تمدن های فراموش شده می برند.

سوق واقف (Souq Waqif)

سوق واقف، قدیمی ترین بازار قطر است که قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد و به معنای واقعی کلمه، قلب تپنده فرهنگی دوحه است. این بازار که زمانی مرکز تجارت حیوانات، ادویه و کالاهای دیگر بود، پس از بازسازی های انجام شده، اصالت تاریخی خود را حفظ کرده و تجربه ای بی نظیر از زندگی سنتی قطر را ارائه می دهد.

وقتی وارد سوق واقف می شوید، در کوچه های پرپیچ وخم آن غرق می شوید، بوی مست کننده ادویه های عربی و عود شما را احاطه می کند و چشم تان به فروشگاه های پر زرق و برق صنایع دستی، طلا، پارچه، و عتیقه جات می افتد. اینجا می توانید سوغاتی های اصیل پیدا کنید، از رستوران ها و کافه های سنتی لذت ببرید و حتی نمایش های فرهنگی جذابی را تماشا کنید. بهترین زمان بازدید از سوق واقف، عصر و شب است که بازار به اوج جنب و جوش خود می رسد و حال و هوای خاصی دارد.

سوق الوکره (Souq Al Wakrah)

سوق الوکره، یک بازار سنتی ساحلی است که حال و هوای روستایی و آرامش بخش خود را حفظ کرده. این بازار که در کنار ساحل بازسازی و توسعه یافته، ترکیبی بی نظیر از خرید سنتی و لذت بردن از فضای دلنشین ساحلی را به شما هدیه می دهد.

در اینجا می توانید در فروشگاه های صنایع دستی و سوغاتی قدم بزنید، از رستوران های دریایی تازه و خوشمزه لذت ببرید و از فضای آرام ساحلی برای تفریحات خانوادگی استفاده کنید. سوق الوکره به خصوص در عصرها و شب ها که هوا خنک تر و فضا زنده تر است، جذابیت خاصی دارد. این بازار نه تنها مکانی برای خرید، بلکه فضایی برای تجربه فرهنگ محلی و گذراندن اوقاتی خوش کنار دریاست.

محوطه باستانی مرواب (Murwab Archaeological Site)

برای علاقه مندان به باستان شناسی، محوطه باستانی مرواب یک مقصد جذاب است. اینجا بقایای یک روستای پررونق از دوران عباسیان (حدود هزار سال پیش) را می بینید. کاوش های باستان شناسی در این منطقه منجر به کشف یک قلعه و دو مسجد تاریخی و همچنین تعداد زیادی سفال با قدمت قرن نهم میلادی شده است.

بازدید از مرواب به شما این فرصت را می دهد که ریشه های تمدنی قطر را کشف کنید و با زندگی مردم در دوران عباسیان آشنا شوید. این سایت بیشتر ماهیت کاوشگاهی دارد و نباید انتظار امکانات گردشگری مدرن را داشته باشید. اما برای کسانی که به تاریخ و باستان شناسی علاقه دارند، تجربه ای فراموش نشدنی خواهد بود. مرواب در شمال غربی قطر قرار دارد.

شهر فیلم (Film City)

شهر فیلم یک جاذبه کمی متفاوت است، چون بر خلاف سایر مکان ها، قدمت باستانی ندارد. این شهر در واقع برای فیلمبرداری یک سریال تلویزیونی ساخته شده، اما بازسازی دقیق یک دهکده بادیه نشین قدیمی و قرار گرفتن آن در دل بیابان بکر نزدیک قلعه ذکریت، به آن حسی مرموز و تاریخی بخشیده است. این فضا حس و حال یک مکان دورافتاده و فراموش شده را به شما می دهد.

شهر فیلم با خانه های کاهگلی، نخلستان های پراکنده و فضایی دور از شلوغی، فرصت های بی نظیری برای عکاسی فراهم می کند، به خصوص در غروب آفتاب که نور ملایم بیابان همه چیز را جادویی می کند. اگر اهل هیجان هستید، می توانید با خودروهای 4WD در بیابان های اطراف آفرودسواری کنید. این مکان رایگان و بدون محدودیت زمانی است و تجربه منحصربه فردی را برای شما رقم می زند.

همیشه فکر می کردیم قطر فقط مدرنیته است، اما کشف این گنجینه های تاریخی نشان می دهد که تاریخ چقدر در تار و پود این سرزمین تنیده شده. واقعاً شگفت انگیز است که چطور یک کشور توانسته هم گذشته پرافتخار خود را حفظ کند و هم به سمت آینده ای روشن گام بردارد.

نکات مهم برای بازدید از جاذبه های تاریخی قطر

خب، تا اینجا با معروف ترین جاهای دیدنی تاریخی قطر آشنا شدید. حالا بیایید چند تا نکته مهم را هم بگوییم که سفرتان را راحت تر و لذت بخش تر کند.

بهترین زمان بازدید

قطر تابستان های بسیار گرمی دارد که می تواند بازدید از مکان های روباز را کمی دشوار کند. برای همین، بهترین زمان برای سفر و بازدید از جاذبه های تاریخی قطر، فصل های خنک تر، یعنی از پاییز تا بهار (مهر تا فروردین) است. در این ماه ها هوا مطبوع تر است و می توانید با خیال راحت تر در محوطه های باستانی و بازارهای سنتی قدم بزنید.

پوشش مناسب

قطر یک کشور اسلامی است و رعایت حجاب در اماکن مذهبی و سنتی اهمیت دارد. برای بازدید از موزه ها، قلعه ها و بازارهای سنتی، بهتر است لباس هایی بپوشید که شانه ها و زانوهایتان را بپوشاند. این کار نه تنها نشانه احترام به فرهنگ محلی است، بلکه در برخی مکان ها الزامی هم هست.

حمل و نقل

دوحه و مناطق اطراف آن سیستم حمل و نقل خوبی دارند. برای جابجایی بین جاذبه ها می توانید از مترو، تاکسی (که به راحتی در دسترس هستند) یا سرویس های تاکسی آنلاین استفاده کنید. برای دسترسی به برخی قلعه ها و سایت های باستانی دورتر، ممکن است نیاز به اجاره خودرو (ترجیحاً 4WD برای مسیرهای بیابانی) یا رزرو تورهای سازمان یافته داشته باشید. برنامه ریزی قبلی برای حمل و نقل می تواند از سردرگمی شما کم کند.

راهنمای تور

اگر می خواهید تجربه ای عمیق تر از جاذبه های تاریخی داشته باشید و داستان های پنهان هر مکان را کشف کنید، حتماً از راهنمایان تور محلی استفاده کنید. آن ها اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخ، فرهنگ و حتی افسانه های محلی دارند که می تواند بازدید شما را بسیار غنی تر کند.

عکاسی و رعایت اصول فرهنگی

عکاسی در بیشتر جاذبه های تاریخی قطر مجاز است، اما همیشه به تابلوهای راهنما دقت کنید. در اماکن مذهبی و موزه ها ممکن است محدودیت هایی وجود داشته باشد. همچنین، هنگام عکاسی از افراد محلی، همیشه از آن ها اجازه بگیرید و به حریم خصوصی شان احترام بگذارید.

سفر به قطر و غرق شدن در تاریخش، چیزی فراتر از دیدن چند بنای قدیمی است. این سفر به معنای لمس روح یک ملت است که در گذر زمان، هویت خود را حفظ کرده و به آن بالیده است. هر آجری در این قلعه ها و هر عطری در این بازارها، داستانی از هزاران سال زندگی و پایداری دارد.

حفظ پاکیزگی و احترام به محیط زیست

در بازدید از سایت های باستانی و طبیعی، حتماً به حفظ پاکیزگی محیط توجه کنید و زباله های خود را در محل های مخصوص بریزید. احترام به این اماکن نه تنها برای خودتان، بلکه برای آیندگان نیز مهم است.

قطر، فراتر از تصور یک کشور مدرن و مرفه، گنجینه ای از تاریخ و فرهنگ است که در دل کویر و کنار سواحل خلیج فارس آرام گرفته است. از موزه های جهانی با معماری بی نظیر گرفته تا قلعه های باستانی که شاهد نبردهای سرنوشت ساز بوده اند و بازارهای سنتی که روح زندگی دیرین را زنده نگه داشته اند، هر گوشه از این سرزمین داستانی برای گفتن دارد. بازدید از معروف ترین جاذبه های تاریخی قطر نه تنها به شما امکان می دهد تا از بناهای زیبا دیدن کنید، بلکه فرصتی برای درک عمیق تر از ریشه ها، توسعه و هویت این کشور جذاب را فراهم می آورد. امیدواریم این راهنما به شما کمک کند تا سفری خاطره انگیز و پربار به گذشته قطر را تجربه کنید و از هر لحظه اش لذت ببرید.