اصطلاحات معاملات ارز دیجیتال

اگه تازه وارد دنیای هیجان انگیز ارزهای دیجیتال شدی یا حتی چند وقتیه که داری ترید می کنی، حتماً دیدی که یه عالمه اصطلاح و کلمه جدید سر راهت سبز می شه که اولش شاید حسابی گیجت کنه. دونستن این اصطلاحات معاملات ارز دیجیتال مثل یه نقشه راه می مونه که کمک می کنه تو این بازار پر نوسان گم نشی و با خیال راحت تری معامله کنی.

بازار ارزهای دیجیتال واقعاً یه دنیای جدیده که قوانین و زبان خاص خودش رو داره. بدون اینکه با این واژه ها آشنا باشی، نمی تونی تحلیل ها رو بفهمی، اخبار رو درست تفسیر کنی یا حتی استراتژی های معاملاتی رو بچینی. هدف ما اینه که اینجا یه منبع کامل و کاربردی برات بسازیم که از صفر تا صد این اصطلاحات رو، از اون پایه ای ترین ها گرفته تا پیچیده ترین های تحلیل تکنیکال و روانشناسی بازار، با زبون خودمونی و مثال های عملی برات توضیح بدیم. پس با ما همراه باش تا قدم به قدم با این زبان جدید آشنا بشی و تو معاملاتت یه سروگردن بالاتر از بقیه باشی.

اصطلاحات پایه و ضروری برای درک دنیای کریپتو

قبل از اینکه شیرجه بزنیم تو بخش های پیچیده تر معامله گری، اول بیاید با چندتا از اصطلاحات اساسی که تو دنیای کریپتوکارنسی همیشه باهاشون سروکار دارید، آشنا بشیم. این ها پایه هایی هستن که بدون دونستنشون، درک مفاهیم بعدی یه کم سخت می شه.

ارز دیجیتال (Cryptocurrency)

خیلی ساده بخوام بگم، ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی یه جور پوله که فقط تو دنیای دیجیتال وجود داره و با رمزنگاری محافظت می شه. این پول ها دیگه مثل ریال و دلار نیستن که بانک مرکزی کنترلشون کنه؛ یه شبکه غیرمتمرکز، یعنی یه عالمه کامپیوتر که هرکدوم یه کپی از اطلاعات رو دارن، مسئول نظارت و ثبت تراکنش هاست. معروف ترینشون هم که حتماً شنیدید، بیت کوین و اتریوم هستن.

بلاکچین (Blockchain)

بلاکچین رو می تونی مثل یه دفتر حسابداری خیلی خیلی بزرگ و امن تصور کنی که اطلاعات همه تراکنش ها توش ثبت می شه. اما فرقش با دفترهای معمولی اینه که این دفتر فقط یه جا نیست، بلکه هزاران نفر یه کپی ازش رو دارن و هیچ کس نمی تونه یه نفری اطلاعات رو دستکاری کنه. هر صفحه از این دفتر رو می گن «بلاک» و این بلاک ها مثل زنجیر به هم وصلن. برای همین هم بهش می گن بلاکچین یا زنجیره بلوک.

غیرمتمرکز (Decentralized)

وقتی می گیم یه چیزی غیرمتمرکزه، یعنی هیچ رئیس یا سرپرست مرکزی نداره. مثلاً بانک ها متمرکز هستن چون یه هیئت مدیره و یه عالمه قانون دارن که همه باید ازش تبعیت کنن. اما تو دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال، تصمیم گیری ها و کنترل بین همه اعضای شبکه تقسیم می شه و همین باعث شفافیت و امنیت بیشتر می شه.

توکن (Token) و کوین (Coin)

خیلی ها این دوتا رو با هم اشتباه می گیرن، ولی فرق های کوچیکی دارن.

کوین

ها ارزهای دیجیتالی هستن که بلاکچین مخصوص به خودشون رو دارن، مثل بیت کوین یا اتریوم. اما

توکن

ها روی بلاکچین یه کوین دیگه ساخته می شن. مثلاً اکثر توکن هایی که الان می بینی، روی بلاکچین اتریوم ساخته شدن. توکن ها می تونن کاربردهای مختلفی داشته باشن، از حق رأی تو یه پروژه گرفته تا دسترسی به یه سرویس خاص.

ماینینگ (Mining) و استیکینگ (Staking)

این دوتا راه اصلی برای تولید کوین جدید و تأیید تراکنش ها تو بلاکچین هستن. تو

ماینینگ

(استخراج)، کامپیوترهای قوی یه سری معادلات پیچیده رو حل می کنن تا تراکنش ها رو تأیید و بلاک های جدید رو اضافه کنن، و در ازای این کار پاداش می گیرن. اما تو

استیکینگ

، شما ارزهای دیجیتالتون رو تو شبکه قفل می کنید و به عنوان یه اعتبارسنج، شانس پیدا می کنید که تراکنش ها رو تأیید کنید و پاداش بگیرید. استیکینگ معمولاً مصرف انرژی کمتری داره.

کلید عمومی (Public Key) و کلید خصوصی (Private Key)

کلید عمومی مثل شماره حساب بانکی شماست. می تونی اون رو به بقیه بدی تا برات ارز دیجیتال بفرستن. اما

کلید خصوصی

مثل رمز عبور بانکیته. این رو نباید به هیچ کس نشون بدی! هر کسی کلید خصوصیت رو داشته باشه، می تونه به دارایی هات دسترسی پیدا کنه. حفظ و نگهداری از کلید خصوصی مهم ترین کاریه که باید برای امنیت دارایی هات انجام بدی.

فورک (Fork)

تصور کن داری یه بازی کامپیوتری می کنی و سازنده ها تصمیم می گیرن یه آپدیت بزرگ بدن. گاهی اوقات این آپدیت ها خیلی اساسی هستن و باعث می شن بازی به دو نسخه مجزا تقسیم بشه. تو دنیای بلاکچین هم وقتی قوانین یا پروتکل یه شبکه تغییر می کنه، ممکنه یه

فورک

یا انشعاب اتفاق بیفته.

هارد فورک

(Hard Fork) یعنی تغییرات انقدر اساسی ان که نسخه جدید با نسخه قبلی سازگار نیست، اما

سافت فورک

(Soft Fork) تغییراتی هستن که با نسخه های قدیمی هم سازگارن.

اصطلاحات مربوط به کیف پول ها و امنیت

حفظ امنیت دارایی هات تو دنیای کریپتو از نون شب واجب تره. کیف پول های دیجیتال جایی هستن که ارزهای شما توش نگهداری می شه. بیا با هم انواع کیف پول ها و اصطلاحات امنیتی مهم رو بشناسیم.

کیف پول دیجیتال (Digital Wallet)

کیف پول دیجیتال یه نرم افزار یا دستگاهه که بهت اجازه می ده ارزهای دیجیتالت رو ذخیره، ارسال و دریافت کنی. یادت باشه، ارزهای دیجیتال واقعاً تو کیف پولت نیستن، بلکه اطلاعات مالکیتشون (یعنی کلیدهای خصوصی) تو کیف پول نگهداری می شه.

کیف پول گرم (Hot Wallet)

کیف پول گرم مثل کیف پولی می مونه که همیشه تو جیبت داری. این کیف پول ها به اینترنت وصلن و دسترسی بهشون آسونه. برای تریدهای روزانه و مقدار کمی از دارایی هات خیلی خوبن. کیف پول هایی که تو صرافی ها داری یا اپلیکیشن هایی مثل تراست ولت، همه هات ولت حساب می شن. البته چون به اینترنت وصلن، ریسک امنیتی شون یه کوچولو بالاتره.

کیف پول سرد (Cold Wallet)

حالا کیف پول سرد، مثل یه گاوصندوقه که تو خونه داری و فقط برای پولای درشت و بلندمدت استفاده می کنی. این کیف پول ها به اینترنت وصل نیستن و امنیت خیلی بالایی دارن. اگه قصد داری ارزهای دیجیتالت رو برای مدت طولانی نگه داری، حتماً از کیف پول سرد استفاده کن.

کیف پول سخت افزاری (Hardware Wallet)

این مدل از کیف پول های سرد، به شکل یه دستگاه کوچیک مثل فلش مموری هستن که کلیدهای خصوصیت رو به صورت آفلاین ذخیره می کنن. لجر و ترزور معروف ترین نمونه هاشون هستن. این ها امن ترین گزینه برای نگهداری دارایی های دیجیتالن.

کیف پول کاغذی (Paper Wallet)

این هم یه نوع کیف پول سرده که اطلاعات کلید عمومی و خصوصی شما رو به صورت QR کد روی کاغذ چاپ می کنه. ایده اولیه برای امنیتش خوب بود، ولی الان دیگه خیلی توصیه نمی شه چون ریسک های خودش رو داره، مثلاً پاره شدن یا گم شدن کاغذ.

کیف پول حضانتی (Custodial Wallet) و غیرحضانتی (Non-Custodial Wallet)

تو کیف پول

حضانتی

، یه شرکت یا صرافی مسئول نگهداری کلیدهای خصوصی شماست. یعنی شما اعتماد می کنید به اون ها که از دارایی هاتون محافظت کنن (مثل پولتون تو بانک). اما تو کیف پول

غیرحضانتی

، کلیدهای خصوصیتون فقط دست خودتونه و مسئولیت کامل امنیتشون با خود شماست. Not your keys, not your crypto رو یادت نره!

عبارت بازیابی (Seed Phrase/Recovery Phrase)

عبارت بازیابی یه سری کلمات (معمولاً ۱۲ یا ۲۴ کلمه) هستن که مثل رمز مادر عمل می کنن. اگه کیف پولت رو گم کنی یا برنامه اش پاک بشه، با این کلمات می تونی همه دارایی هات رو دوباره بازیابی کنی. این عبارت رو باید تو یه جای امن و آفلاین نگه داری و هرگز به هیچ کس نشون ندی.

کیف پول چند امضایی (Multi-signature Wallet)

کیف پول چند امضایی یه جور کیف پوله که برای هر تراکنش، نیاز به تأیید چند نفر (یا چند کلید خصوصی) داره. مثلاً اگه یه تیم دارن با هم یه کیف پول رو مدیریت می کنن، ممکنه بخوان ۳ نفر از ۵ نفر، یه تراکنش رو تأیید کنن تا انجام بشه. این روش امنیت رو فوق العاده بالا می بره.

اصطلاحات رایج در صرافی های ارز دیجیتال

صرافی ها جایی هستن که می تونی ارز دیجیتال بخری و بفروشی. این بخش پر از اصطلاحات خاص خودشه که هر تریدری باید اونا رو بلد باشه.

صرافی متمرکز (Centralized Exchange – CEX)

صرافی متمرکز مثل یه بانک آنلاینه. یعنی یه شرکت مرکزی کنترل همه چیز رو به عهده داره. نوبیتکس یه مثال از صرافی متمرکزه. کار کردن باهاشون معمولاً آسون تره و پشتیبانی دارن، اما خب باید بهشون اعتماد کنی که اطلاعات و دارایی هات رو امن نگه دارن.

صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange – DEX)

دکس ها (DEX) برعکس CEX ها، هیچ شرکت مرکزی ای ندارن. معامله ها مستقیم بین خود کاربرها انجام می شه. اینجا کنترل کلیدهای خصوصیت دست خودته و نیازی به احراز هویت های پیچیده نداری، اما کار کردن باهاشون ممکنه برای مبتدی ها یه کم سخت باشه.

احراز هویت (KYC – Know Your Customer)

اگه با صرافی های متمرکز کار کرده باشی، حتماً با مراحل احراز هویت روبرو شدی. KYC یعنی مشتری خودت را بشناس و یه فرآیند قانونیه که صرافی ها باید انجام بدن تا هویت کاربرهاشون رو تأیید کنن. این کار برای جلوگیری از پولشویی و کلاهبرداری انجام می شه.

جفت ارز معاملاتی (Trading Pair)

وقتی تو صرافی می خوای معامله کنی، همیشه دو تا ارز رو در برابر هم می بینی. مثلاً BTC/USDT یعنی داری بیت کوین رو با تتر (یه استیبل کوین که قیمتش به دلار وصله) معامله می کنی. جفت ارز معاملاتی بهت نشون می ده که با کدوم ارز داری معامله رو انجام می دی.

اسپات تریدینگ (Spot Trading)

اسپات تریدینگ یعنی خرید و فروش آنی دارایی ها با قیمت لحظه ای بازار. وقتی دکمه خرید رو می زنی، بلافاصله اون ارز رو می خری و مالک می شی. این ساده ترین و رایج ترین نوع معامله ست.

کتاب سفارشات (Order Book)

کتاب سفارشات یه لیست از همه سفارشات خرید و فروشیه که تریدرها برای یه ارز خاص ثبت کردن. توش می تونی قیمت هایی که مردم حاضرن بخرن (Bid) و قیمت هایی که حاضرن بفروشن (Ask) رو ببینی. با بررسی این کتاب می تونی یه دید کلی از عرضه و تقاضا تو بازار به دست بیاری.

حجم معاملات (Trading Volume)

حجم معاملات به مقدار کل ارزی می گن که تو یه بازه زمانی مشخص (مثلاً ۲۴ ساعت گذشته) معامله شده. حجم بالای معاملات نشونه فعالیت زیاد و نقدشوندگی بالاست و برای تحلیل بازار خیلی مهمه.

کارمزد معاملات (Trading Fees)

صرافی ها برای هر معامله ای که انجام می دی، یه کارمزد ازت می گیرن. این کارمزد ممکنه درصدی از مبلغ معامله باشه یا یه مقدار ثابت. بعضی صرافی ها برای «میکر» (کسی که سفارش رو ثبت می کنه و تو کتاب سفارشات می ذاره) و «تیکر» (کسی که سریعاً سفارش موجود رو می پذیره) کارمزدهای متفاوتی دارن.

واریز (Deposit) و برداشت (Withdrawal)

واریز

یعنی شما ارز دیجیتال رو از یه کیف پول یا صرافی دیگه، به حساب خودتون تو صرافی فعلیتون منتقل کنید. برای این کار، صرافی بهتون یه آدرس می ده که باید اون رو تو مبدأ وارد کنید.

برداشت

هم برعکسه، یعنی ارز دیجیتال رو از صرافی خودتون به یه کیف پول یا صرافی دیگه انتقال می دید.

لیست شدن (Listing) و دلیست شدن (Delisting)

وقتی یه ارز دیجیتال جدید تو یه صرافی اضافه می شه، می گن

لیست

شده. این خبر معمولاً باعث افزایش قیمت اون ارز می شه، چون به معنای دسترسی بیشتر برای خرید و فروششه.

دلیست شدن

هم برعکسه، یعنی یه ارز از لیست صرافی حذف می شه که اغلب خبر بدی برای اون ارز محسوب می شه و می تونه باعث افت شدید قیمتش بشه.

آدرس (Address) و هش تراکنش (Transaction Hash/TxID)

وقتی یه تراکنش ارز دیجیتال انجام می دی، یه

آدرس

مقصد داری که ارز به اونجا ارسال می شه (مثل شماره حساب). بعد از انجام تراکنش، یه کد منحصر به فرد به اسم

هش تراکنش

یا TxID بهت داده می شه. این کد مثل شماره پیگیری می مونه که باهاش می تونی وضعیت تراکنشت رو تو بلاکچین ردیابی کنی و مطمئن بشی که به مقصد رسیده.

انواع سفارشات (Order Types)

توی صرافی ها، برای خرید و فروش ارز دیجیتال می تونی از انواع سفارشات مختلفی استفاده کنی. شناخت این ها برای یه تریدر حرفه ای واقعاً ضروریه چون بهت کمک می کنه ریسکت رو مدیریت کنی و سودت رو بهینه کنی.

• سفارش مارکت (Market Order): این ساده ترین نوع سفارشه. یعنی شما می خواید ارزی رو به قیمت لحظه ای بازار، سریعاً بخرید یا بفروشید. اگه عجله دارید و قیمت براتون خیلی مهم نیست، مارکت اوردر بهترین گزینه است. ولی حواستون باشه ممکنه قیمت با اون چیزی که تو ذهنتون بوده یه کم فرق کنه (slippage).

• سفارش لیمیت (Limit Order): با این سفارش می تونی قیمت دلخواهت رو برای خرید یا فروش مشخص کنی. مثلاً می گی بیت کوین رو وقتی به ۲۸۰۰۰ دلار رسید بخر یا وقتی به ۳۲۰۰۰ دلار رسید بفروش. این سفارش تا وقتی که قیمت به حد مورد نظرت نرسه، اجرا نمی شه.

• سفارش استاپ-لاس (Stop-Loss Order): این یکی دوست صمیمی تریدرهاست! استاپ لاس برای مدیریت ریسکه. فرض کن بیت کوین رو ۳۰۰۰۰ دلار خریدی و می ترسی قیمتش بیاد پایین و ضرر کنی. یه استاپ لاس روی ۲۹۰۰۰ دلار می ذاری. اگه قیمت به ۲۹۰۰۰ دلار برسه، سفارش فروش شما به صورت مارکت اجرا می شه و جلوی ضرر بیشتر رو می گیره. بهش می گن حد ضرر.

• سفارش تیک-پروفیت (Take-Profit Order): برعکس استاپ لاس، تیک پروفیت برای اینه که سودت رو سیو کنی. اگه بیت کوین رو خریدی و انتظار داری قیمتش بره بالا، می تونی یه تیک پروفیت روی ۳۵۰۰۰ دلار بذاری. اگه قیمت به این عدد برسه، سفارشت به صورت مارکت اجرا می شه و سودت رو برداشت می کنی. بهش حد سود هم می گن.

• سفارش OCO (One-Cancels-the-Other Order): این سفارش ترکیبی از لیمیت و استاپ لاسه و برای تریدرهای حرفه ای تره. شما همزمان هم یه حد سود و هم یه حد ضرر تعیین می کنی. وقتی یکی از این دو تا فعال بشه، اون یکی خود به خود لغو می شه. مثلاً می تونی همزمان بگی اگه بیت کوین به ۳۵۰۰۰ رسید بفروش (تیک پروفیت) و اگه به ۲۹۰۰۰ رسید هم بفروش (استاپ لاس).

• سفارش Trailing Stop (استاپ متحرک): این سفارش هم برای مدیریت ریسکه ولی هوشمندتر از استاپ لاس معمولیه. یه فاصله درصدی از قیمت فعلی رو مشخص می کنی. اگه قیمت بالا بره، استاپ متحرک هم باهاش بالا می آد، اما اگه قیمت شروع به افت کنه، استاپ همونجا می مونه و اگه بهش برسه، معامله رو می بنده. اینجوری می تونی سودت رو دنبال کنی و در عین حال از ضررهای بزرگ جلوگیری کنی.

اصطلاحات تخصصی ترید و تحلیل بازار

این بخش قلب معامله گریه! اینجا با اصطلاحاتی آشنا می شی که بهت کمک می کنه حال و هوای بازار رو بفهمی، استراتژی بچینی و نمودارها رو تفسیر کنی.

وضعیت های بازار (Market Sentiments)

• بازار گاوی (Bull Market): وقتی می گیم بازار گاویه، یعنی قیمت ها دارن حسابی می رن بالا و سرمایه گذارها خوشبینن. همه در حال خریدن و انتظار سودهای بیشتر رو دارن. مثل شاخ گاو که رو به بالاست.

• بازار خرسی (Bear Market): برعکس بازار گاوی، تو بازار خرسی قیمت ها رو به پایینن و همه ناامید و ترسو شدن. انگار خرس با پنجه هاش داره قیمت ها رو به سمت پایین هل می ده. اینجا معمولاً فروشنده بیشتره.

• HODL: این کلمه اولش یه غلط املایی از HOLD (نگه داشتن) بود که تو انجمن های بیت کوین محبوب شد. الان به معنی اینه که ارز دیجیتالت رو برای مدت طولانی نگه داری و به نوسانات کوتاه مدت توجه نکنی. یه استراتژی بلندمدته.

• FUD (Fear, Uncertainty, Doubt): فاد یعنی ترس، عدم اطمینان و شک. وقتی خبرهای منفی یا شایعات الکی پخش می شه تا مردم رو بترسونه و قیمت ها رو پایین بیاره، می گن فاد تو بازار پخش شده.

• FOMO (Fear Of Missing Out): فومو یعنی ترس از دست دادن! وقتی می بینی یه ارز قیمتش داره میره بالا و تو هنوز نخریدی، یهو وسوسه می شی که هرطور شده بخریش تا از قافله عقب نمونی. این احساس معمولاً باعث تصمیم های هیجانی و اشتباه می شه.

• ATH (All-Time High) و ATL (All-Time Low):

  ATH

  یعنی بالاترین قیمتی که یه ارز تا حالا به خودش دیده.

  ATL

  هم برعکسه، یعنی پایین ترین قیمتی که تجربه کرده.

• Volatile (نوسانی): بازار کریپتو خیلی نوسانیه، یعنی قیمت ها خیلی سریع بالا و پایین می رن. این نوسانات هم فرصت های سودآوری ایجاد می کنه و هم ریسک ضرر رو بالا می بره.

• Sideways/Range Bound (بازار خنثی/جانبی): وقتی قیمت یه ارز تو یه محدوده خاص، بدون روند صعودی یا نزولی مشخصی، بالا و پایین می ره، می گن بازار خنثی یا رنج باند شده. اینجا ترید کردن معمولاً سخت تره.

انواع معاملات و استراتژی ها (Trading Types & Strategies)

• معاملات مارجین (Margin Trading): این نوع معامله بهت اجازه می ده با پول قرضی از صرافی، مقدار بیشتری ارز دیجیتال بخری یا بفروشی. سودش بیشتره ولی ریسک

  لیکوئید شدن

  (از دست دادن کل سرمایه به خاطر افت شدید قیمت) رو هم خیلی بالا می بره.

• معاملات فیوچرز (Futures Trading): تو معاملات فیوچرز، شما روی قیمت آینده یه ارز شرط می بندی. یعنی قرارداد می بندی که یه ارز رو تو تاریخ مشخصی با یه قیمت مشخص بخری یا بفروشی. این معاملات هم ریسک خیلی بالایی دارن.

• لوریج/اهرم (Leverage): اهرم همون پولی قرضیه که صرافی بهت می ده تا باهاش معامله کنی. مثلاً اهرم ۱۰X یعنی با ۱۰۰ دلار سرمایه خودت، می تونی معامله ای به ارزش ۱۰۰۰ دلار انجام بدی. سود و ضرر رو هم ۱۰ برابر می کنه.

• پامپ و دامپ (Pump and Dump): یه کلاهبرداری رایج! یه گروه بزرگ، قیمت یه ارز کوچیک رو یهو با خرید زیاد بالا می برن (پامپ) و بعد که مردم برای فومو وارد شدن، خودشون می فروشن و قیمت می آد پایین (دامپ). همیشه حواست به این چیزا باشه.

• نهنگ (Whale): نهنگ ها کسانی هستن که مقدار خیلی زیادی ارز دیجیتال دارن (مثلاً یه عالمه بیت کوین) و می تونن با خرید و فروش های بزرگشون، بازار رو تکون بدن و قیمت رو بالا یا پایین کنن.

• دام گاوی (Bull Trap) و دام خرسی (Bear Trap):

  دام گاوی

  زمانی اتفاق می افته که قیمت یهو یه کم بالا می ره و تریدرها فکر می کنن بازار صعودی شده و شروع به خرید می کنن، ولی یهو قیمت برمی گرده و پایین می آد.

  دام خرسی

  هم برعکسه؛ قیمت یهو پایین می آد، مردم می فروشن، اما قیمت یهو برمی گرده بالا.

• آربیتراژ (Arbitrage): آربیتراژ یعنی شما یه ارز رو از یه صرافی ارزون تر می خری و بلافاصله تو یه صرافی دیگه که قیمتش بالاتره می فروشی تا از این اختلاف قیمت سود کنی. این کار معمولاً نیاز به سرعت عمل بالا و ابزارهای خاص داره.

• شورت کردن (Short Selling) و لانگ کردن (Long Position):

  لانگ کردن

  یعنی شما انتظار داری قیمت یه ارز بره بالا، پس می خریش تا تو قیمت بالاتر بفروشی.

  شورت کردن

  برعکسه، یعنی انتظار داری قیمت بیاد پایین. پس یه ارز رو قرض می گیری، می فروشیش و وقتی قیمتش اومد پایین، دوباره می خری تا پس بدی و از اختلاف قیمت سود کنی. ریسک شورت کردن خیلی بالاست.

• دامیننس (Dominance): دامیننس یا تسلط، به سهم یه ارز (مثلاً بیت کوین) از کل ارزش بازار کریپتو می گن. دامیننس بیت کوین برای تریدرها خیلی مهمه چون نشون می ده بازار بیشتر تحت تأثیر بیت کوینه یا آلت کوین ها.

• کف و سقف تاریخی (Historical Low/High): این اصطلاحات به پایین ترین یا بالاترین قیمتی اشاره دارن که یه دارایی در یک بازه زمانی مشخص (مثلاً ۶ ماه اخیر) تجربه کرده. تریدرها از این نقاط برای تحلیل و پیش بینی حرکت های آینده استفاده می کنن.

«در دنیای پرشتاب ارزهای دیجیتال، درک اصطلاحات معاملاتی نه تنها یک مزیت، بلکه یک ضرورت برای هر تریدری است. بدون این دانش، در دریایی از اطلاعات گم خواهید شد و تصمیمات هیجانی ممکن است ضررهای جبران ناپذیری به بار آورند.»

اصطلاحات تحلیل تکنیکال (Technical Analysis Terms)

تحلیل تکنیکال یعنی بررسی نمودارهای قیمت و حجم معاملات برای پیش بینی حرکت های آینده بازار. این بخش پر از ابزارها و اصطلاحات خاص خودشه.

• نمودار شمعی (Candlestick Chart): این معروف ترین نوع نمودار تو بازارهای مالیه. هر شمع (کندل) اطلاعاتی مثل قیمت باز شدن، بسته شدن، بالاترین و پایین ترین قیمت تو یه بازه زمانی مشخص رو نشون می ده. رنگ شمع ها هم صعودی یا نزولی بودن بازار رو تو اون بازه نشون می ده.

• حمایت (Support) و مقاومت (Resistance):

  حمایت

  سطحی از قیمته که انتظار داریم قیمت با رسیدن بهش، متوقف بشه و برگرده بالا (مثل یه کف).

  مقاومت

  هم برعکسه، یعنی سطحی که انتظار داریم قیمت با رسیدن بهش، متوقف بشه و بیاد پایین (مثل یه سقف). این سطوح برای ورود و خروج از معامله خیلی مهمن.

• خط روند (Trend Line): یه خطی که رو نمودار رسم می کنی تا جهت حرکت بازار رو نشون بده. اگه خط رو به بالا باشه، روند صعودیه و اگه رو به پایین، نزولی.

• شاخص RSI (Relative Strength Index): این یه اندیکاتوره که نشون می ده یه ارز بیش از حد خریده شده یا بیش از حد فروخته شده. اگه RSI خیلی بالا باشه (مثلاً بالای ۷۰)، یعنی ممکنه قیمت به زودی پایین بیاد. اگه خیلی پایین باشه (مثلاً زیر ۳۰)، ممکنه قیمت بالا بره.

• شاخص MACD (Moving Average Convergence Divergence): مک دی (MACD) یه اندیکاتور دیگه است که قدرت و جهت روند رو نشون می ده. با بررسی خطوط مک دی و سیگنال اون، می شه نقاط ورود و خروج احتمالی رو پیدا کرد.

• میانگین متحرک (Moving Average – MA/EMA): میانگین متحرک، میانگین قیمت رو تو یه بازه زمانی خاص نشون می ده و نوسانات کوتاه مدت رو فیلتر می کنه تا روند اصلی بازار رو بهتر ببینی. MA ساده و EMA (نمایی) از انواع رایجشن.

• باند بولینگر (Bollinger Bands): این اندیکاتور از سه تا خط تشکیل شده: یه میانگین متحرک وسط و دو تا خط بالا و پایین که نشون دهنده نوسانات قیمتی هستن. وقتی قیمت به باندهای بالا یا پایین نزدیک می شه، ممکنه سیگنال های خرید یا فروش بده.

• سطوح فیبوناچی (Fibonacci Retracement): یه ابزار تحلیل تکنیکاله که با استفاده از نسبت های ریاضی فیبوناچی، سطوح حمایت و مقاومت احتمالی رو پیش بینی می کنه. تریدرها از این سطوح برای تعیین نقاط ورود و خروج و هدف قیمتی استفاده می کنن.

• الگوهای قیمتی (Chart Patterns): یه سری الگوهای خاص روی نمودار قیمت که تریدرها اونا رو شناسایی می کنن تا حرکت بعدی قیمت رو پیش بینی کنن. مثل الگوی سر و شانه (Head & Shoulders)، دو قله/دو دره (Double Top/Bottom) یا مثلث (Triangles).

• الگوهای کندل استیک (Candlestick Patterns): الگوهایی که با ترکیب چندتا کندل کنار هم تشکیل می شن و می تونن سیگنال های برگشت یا ادامه روند بدن. مثل الگوی دوجی (Doji)، چکش (Hammer) یا پوشا (Engulfing).

• واگرایی (Divergence): واگرایی وقتی اتفاق می افته که قیمت و یه اندیکاتور (مثلاً RSI) خلاف جهت هم حرکت می کنن. این می تونه نشونه ای از ضعف روند فعلی و احتمال برگشت بازار باشه.

• Breakout (شکست): وقتی قیمت یه سطح مهم حمایت یا مقاومت رو رد می کنه و ازش عبور می کنه، می گن

  شکست

  اتفاق افتاده. این معمولاً نشونه شروع یه حرکت قوی تو همون جهت شکسته شده است.

• Retest (پولبک): بعد از یه شکست (Breakout)، گاهی اوقات قیمت دوباره به اون سطح شکسته شده برمی گرده تا اونو امتحان کنه و بعد حرکت اصلیش رو ادامه بده. به این برگشت موقتی می گن

  پولبک

  یا Retest.

اصطلاحات مربوط به کارمزد و شبکه (Fees & Network Terms)

• کارمزد گس (Gas Fee): تو شبکه هایی مثل اتریوم، برای انجام هر تراکنش یا اجرای قرارداد هوشمند، باید یه مبلغی به عنوان کارمزد بپردازی که بهش می گن

  گس

  . این گس به ماینرها یا اعتبارسنج ها پرداخت می شه.

• لغزش قیمت (Slippage): لغزش قیمت یعنی تفاوت بین قیمتی که انتظار داری سفارش باهاش اجرا بشه و قیمتی که واقعاً باهاش اجرا می شه. این اتفاق معمولاً تو بازارهای پرنوسان یا وقتی حجم معامله ات خیلی زیاده، رخ می ده.

• شبکه (Network/Chain): وقتی می خوای ارز دیجیتال انتقال بدی، باید شبکه مقصد رو درست انتخاب کنی. شبکه های مختلفی مثل BEP20 (بایننس اسمارت چین)، ERC20 (اتریوم) یا TRC20 (ترون) وجود دارن. اگه شبکه رو اشتباه انتخاب کنی، ممکنه پولت کلاً از دست بره!

اصطلاحات پروژه های جدید و سرمایه گذاری اولیه (New Projects & ICOs)

• ICO (Initial Coin Offering): عرضه اولیه کوین (ICO) یه روشیه که پروژه های جدید برای جمع آوری سرمایه ازش استفاده می کنن. اونا توکن های خودشون رو تو مراحل اولیه پروژه به سرمایه گذارها می فروشن.

• IEO (Initial Exchange Offering): عرضه اولیه از طریق صرافی (IEO) شبیه ICO هست، با این تفاوت که یه صرافی متمرکز مثل بایننس، مسئولیت عرضه توکن های پروژه جدید رو به عهده می گیره. این کار معمولاً اعتبار بیشتری به پروژه می ده.

• IDO (Initial DEX Offering): عرضه اولیه از طریق صرافی غیرمتمرکز (IDO) هم مثل IEO هست، ولی عرضه توکن ها از طریق یه صرافی غیرمتمرکز (DEX) انجام می شه.

• Airdrop: ایردراپ یعنی توزیع رایگان توکن های یه پروژه جدید به تعداد زیادی از کاربرها. این کار معمولاً برای تبلیغات و بیشتر دیده شدن پروژه انجام می شه.

• بونتی (Bounty): بونتی یه جور پاداشه که پروژه های جدید به ازای کمک بهشون (مثلاً تبلیغات تو شبکه های اجتماعی، پیدا کردن باگ تو کدشون و…) به مردم می دن.

• توکنومیکس (Tokenomics): توکنومیکس به اقتصاد یه توکن یا کوین اشاره داره. یعنی چجوری توکن ها تولید می شن، چقدرشون تو بازاره، چجوری توزیع می شن و چه کاربردهایی دارن. فهمیدن توکنومیکس یه پروژه برای سرمایه گذاری توش خیلی مهمه.

• MVP (Minimum Viable Product): ام وی پی یعنی حداقل محصول قابل عرضه. تو دنیای کریپتو، یه پروژه ممکنه اول یه MVP ارائه بده که فقط قابلیت های اصلی رو داره و بعداً کاملش کنه.

اصطلاحات پیشرفته تر (Advanced Concepts)

• DeFi (Decentralized Finance): دیفای (DeFi) یعنی امور مالی غیرمتمرکز. این مفهوم به مجموعه ای از خدمات مالی (مثل وام دهی، بیمه، تبادل ارز) اشاره داره که بدون نیاز به واسطه های سنتی (مثل بانک ها) و روی بلاکچین ارائه می شن.

• NFT (Non-Fungible Token): ان اف تی (NFT) یه توکن غیرقابل تعویضه. یعنی هر NFT یه دونه منحصر به فرده و با هیچ NFT دیگه ای نمی شه تعویضش کرد (مثل یه اثر هنری یا یه کارت کلکسیونی). این مفهوم تو دنیای هنر دیجیتال و گیمینگ خیلی محبوب شده.

• DAOs (Decentralized Autonomous Organizations): دائوها (DAOs) سازمان های خودمختار غیرمتمرکز هستن. یعنی یه جامعه از افراد که با هم تصمیم می گیرن و هیچ رئیس یا هیئت مدیره مرکزی ای ندارن. تصمیم گیری ها با رأی گیری تو شبکه بلاکچین انجام می شه.

• Web3: وب ۳ نسل سوم اینترنته که قراره قدرت رو از دست شرکت های بزرگ مثل گوگل و فیسبوک بگیره و دوباره به کاربرها برگردونه. اینترنت غیرمتمرکز، بر پایه بلاکچین و با تمرکز بر حریم خصوصی و مالکیت داده ها.

• رپرایز (Wrap): وقتی یه توکن رو

  رپ

  (Wrapped) می کنی، یعنی یه نسخه ازش رو روی یه بلاکچین دیگه ایجاد می کنی. مثلاً wBTC (Wrapped Bitcoin) یه توکن بیت کوینه که روی بلاکچین اتریوم ساخته شده تا بشه تو اکوسیستم DeFi اتریوم ازش استفاده کرد. این کار باعث می شه بتونی از قابلیت های یه بلاکچین تو بلاکچین دیگه استفاده کنی.

خب، رسیدیم به انتهای این واژه نامه جامع اصطلاحات معاملات ارز دیجیتال. امیدوارم حالا دید بهتری نسبت به دنیای کریپتو و اصطلاحاتش پیدا کرده باشی و دیگه هیچ کلمه ای تو این بازار پر از هیجان، برات غریبه نباشه.

دنیای ارزهای دیجیتال، یه دنیای زنده و پویائه که هر روز داره بزرگ تر و پیچیده تر می شه. پس یادگیری مداوم و به روز نگه داشتن اطلاعات، کلید موفقیت تو این بازاره. با دونستن این اصطلاحات، نه تنها می تونی تحلیل ها و اخبار رو بهتر بفهمی، بلکه می تونی با اعتماد به نفس بیشتری تصمیم بگیری و استراتژی های معاملاتی خودت رو بچینی.

یادت باشه، مهم ترین قدم برای اینکه تو این بازار موفق باشی، اول از همه یادگیریه. پس این مقاله رو یه مرجع خوب برای خودت بدون و هر وقت که شک داشتی، دوباره بهش سر بزن. حالا که با این اصطلاحات آشنا شدی، وقتشه که دانش کسب شده رو تو معاملاتت به کار ببری و تجربه کنی. به امید موفقیت تو مسیر تریدینگ!