خلاصه کتاب آموزش جامع JavaScript and jQuery ( نویسنده مسعود قدیمی )

خلاصه کتاب آموزش جامع JavaScript and jQuery (نویسنده مسعود قدیمی) به شما کمک می کند تا دنیای جذاب برنامه نویسی وب را کشف کنید و قدم به قدم با جاوا اسکریپت و جی کوئری آشنا شوید. این کتاب یک منبع عالی برای فارسی زبانانی است که می خواهند از پایه، ساخت وب سایت های پویا را یاد بگیرند و به یک برنامه نویس فرانت اند تبدیل شوند.

جاوا اسکریپت (JavaScript) و کتابخانه جی کوئری (jQuery) این روزها حسابی توی دنیای توسعه وب سروصدا کرده اند و تقریباً توی هر پروژه ای ردی ازشون پیدا میشه. اگه شما هم دنبال این هستید که وارد این دنیای هیجان انگیز بشید و سایت های تعاملی بسازید، حتماً اسم کتاب آموزش جامع JavaScript and jQuery نوشته استاد مسعود قدیمی به گوشتون خورده. این کتاب یکی از منابع محبوب و پرطرفدار بین فارسی زبان هاست. توی این بررسی، قراره با هم ببینیم این کتاب دقیقاً چی داره و برای کی خوبه. از سرفصل ها و رویکرد آموزشی نویسنده گرفته تا نقاط قوت و ضعف احتمالی، همه چیز رو زیر ذره بین می بریم تا شما بتونید با چشم باز، برای یادگیری این مهارت های دوست داشتنی تصمیم بگیرید. پس با ما همراه باشید تا سفرمون رو به دل این کتاب شروع کنیم!

نگاهی کلی به کتاب و رویکرد آموزشی نویسنده

کتاب آموزش جامع JavaScript and jQuery مسعود قدیمی، همونطور که از اسمش پیداست، سعی کرده یک مسیر آموزشی کامل رو برای یادگیری جاوا اسکریپت و جی کوئری ارائه بده. این کتاب بیشتر برای کی نوشته شده؟ راستش رو بخواهید، مخاطب اصلی این کتاب هر کسیه که دوست داره برنامه نویسی فرانت اند رو از پایه شروع کنه. فرقی نمی کنه دانشجو باشید، تازه کار باشید یا حتی HTML و CSS رو بلد باشید ولی با JS و jQuery آشنا نباشید.

شیوه تدریس استاد قدیمی توی این کتاب خیلی گام به گام و مثال محوره. یعنی چی؟ یعنی هر مفهومی که توضیح داده میشه، بلافاصله با یه مثال کدنویسی ساده و کاربردی همراهه که کمک می کنه قشنگ توی ذهنتون جا بیفته. زبان کتاب هم واقعاً ساده و روونه؛ اصلاً پیچیدگی نداره و مثل یه استاد صمیمی، مفاهیم رو براتون روشن می کنه. نویسنده حسابی روی این تمرکز کرده که شما مفهوم رو عمیقاً درک کنید، نه اینکه فقط حفظ کنید.

یکی از نقاط قوت بزرگ این کتاب جامعیتشه. خیلی کم پیدا میشه کتابی که هم JavaScript رو از صفر تا صد بگه و هم سراغ jQuery بره. اینجا این دو تا موضوع مهم کنار هم قرار گرفتن و ارتباط بینشون هم قشنگ توضیح داده شده. اینجوری وقتی کتاب رو تموم می کنید، یه دید کامل از هر دو پیدا می کنید و می دونید کجا و چطور از هر کدوم استفاده کنید.

مسیر یادگیری JavaScript: از پایه تا پیشرفته در کتاب مسعود قدیمی

خب، حالا بریم سراغ بخش جذاب ماجرا، یعنی بخش اول کتاب که کاملاً به JavaScript اختصاص داره. استاد قدیمی کار رو با یه مقدمه شیرین شروع می کنه و بهتون میگه JavaScript اصلاً چی هست، از کجا اومده و چرا اینقدر توی دنیای وب مهمه. شاید باورتون نشه، اما الان دیگه هر مرورگری که استفاده می کنید، از گوشی و تبلت گرفته تا کامپیوتر، یه مفسر جاوا اسکریپت داره و همین باعث شده این زبان حسابی همه جا حاضر باشه.

بعد از این مقدمه، کتاب وارد مباحث پایه ای برنامه نویسی با JavaScript میشه. چیزهایی مثل متغیرها که محل ذخیره اطلاعات ما هستن، انواع داده ها (مثل عدد و متن)، عملگرها (برای انجام عملیات مختلف) و دستورات شرطی (مثلاً اگه این شد، اون کارو بکن) رو بهتون یاد میده. حلقه ها هم که برای تکرار یه کار مشخص کاربرد دارن، مفصل توضیح داده میشن. همه اینا با مثال های ساده و قابل فهم ارائه میشن تا کم کم با سینتکس جاوا اسکریپت رفیق بشید.

آشنایی با توابع و منطق برنامه نویسی در جاوا اسکریپت

توابع (Functions) یکی از مهمترین بخش های هر زبان برنامه نویسیه و تو این کتاب هم حسابی بهشون پرداخته شده. یاد می گیرید که چطور یه تابع بنویسید، چطور صداش بزنید، چطور بهش اطلاعات بدید (پارامترها) و چطور ازش نتیجه بگیرید (بازگشت مقادیر). مفهوم اسکوپ (Scope) که میگه متغیرهاتون کجاها قابل دسترسی هستن هم به زبون خودمونی توضیح داده شده.

بعد از توابع، نوبت میرسه به آرایه ها (Arrays) و اشیاء (Objects). آرایه ها رو میشه مثل یه لیست در نظر گرفت که توش کلی آیتم رو میشه کنار هم نگه داشت، و اشیاء هم مثل یه موجودیت با ویژگی ها و کارهای خاص خودشون هستن. کتاب روش کار با متدها و خصوصیات مهم این ها رو یاد میده و یه گوشه چشمی هم به مفاهیم پایه شی گرایی در جاوا اسکریپت داره.

تعامل با وب: DOM و رویدادها

بخش خیلی هیجان انگیز JavaScript کار با DOM یا مدل شیء سند (Document Object Model) هست. این همون قسمتیه که بهتون اجازه میده با صفحه وب خودتون ور برید! یعنی چی؟ یعنی می تونید یه عنصر خاص توی صفحه رو انتخاب کنید، متنش رو عوض کنید، رنگش رو تغییر بدید، یه عکس جدید بهش اضافه کنید یا حتی یه بخش رو کلاً حذف کنید. این قسمت با مثال های ملموس و جذابی ارائه شده که قدرت جاوا اسکریپت رو بهتون نشون میده.

بعد از DOM، نوبت به رویدادها (Events) میرسه. رویدادها همون اتفاقاتی هستن که توی مرورگر میفتن، مثلاً وقتی کاربر روی یه دکمه کلیک می کنه، موس رو روی یه عکس میبره یا یه چیزی توی یه کادر می نویسه. کتاب بهتون یاد میده چطور به این رویدادها گوش بدید و وقتی اتفاق افتادن، یه کار خاص رو انجام بدید. مفهوم Event Bubbling/Capturing هم که یکم پیچیده تره، اینجا به سادگی توضیح داده شده.

ارتباط با سرور و نگاهی به مباحث پیشرفته

آخرین مبحث مهمی که تو بخش JavaScript بهش پرداخته میشه، AJAX هست. AJAX به شما این امکان رو میده که بدون اینکه کل صفحه رو رفرش کنید، اطلاعاتی رو از سرور بگیرید یا به سرور بفرستید. مثلاً وقتی توی اینستاگرام اسکرول می کنید و عکس های جدید لود میشن، این همون AJAX هست. کتاب معمولاً با XMLHttpRequest یا Fetch API (بسته به سال انتشار) به این مبحث میپردازه.

اما آیا کتاب به مباحث خیلی پیشرفته تر JavaScript مثل ES6+ (توابع Arrow Function، Promiseها، Async/Await), Closures, Prototypes هم پرداخته؟ با توجه به سال انتشار کتاب (سال 1399 شمسی که میشه حدود 2020-2021 میلادی)، میشه انتظار داشت که حداقل اشاره ای به برخی از ویژگی های ES6 کرده باشه. اما برای عمیق شدن در مباحث جدیدتر و پیشرفته تر JavaScript ممکنه نیاز به منابع مکمل داشته باشید. در کل، مثال ها و تمرینات کتاب واقعاً واضح و کاربردی هستن و کمک می کنن مفاهیم رو حسابی هضم کنید.

ورود به دنیای jQuery: ساده سازی توسعه وب با مسعود قدیمی

بعد از اینکه حسابی با JavaScript رفیق شدید، وقتشه که بریم سراغ بخش دوم کتاب و با jQuery آشنا بشیم. شاید بپرسید اصلاً چرا jQuery؟ وقتی JavaScript خودش همه کارها رو انجام میده، jQuery به چه دردی میخوره؟ جوابش ساده ست: jQuery اومده تا زندگی برنامه نویس ها رو آسون تر کنه! با jQuery می تونید کارهای پیچیده رو با خطوط کد خیلی کمتر و راحت تر انجام بدید. کتاب مسعود قدیمی هم حسابی روی این قضیه تاکید داره و نشون میده چطور میشه با این کتابخانه قدرتمند، کارهای جذابی توی وب انجام داد.

کتاب با معرفی jQuery شروع می کنه و توضیح میده که اصلاً چیه و چطور میتونید توی پروژه هاتون ازش استفاده کنید. بعد میره سراغ یکی از قوی ترین ویژگی های jQuery، یعنی انتخابگرها (Selectors). با انتخابگرهای jQuery، انتخاب کردن عناصر DOM خیلی راحت تر و سریع تر میشه. یعنی دیگه لازم نیست کلی کد بنویسید تا یه دکمه یا یه پاراگراف رو پیدا کنید، با یه خط کد ساده میشه این کار رو انجام داد.

جادوی jQuery در دستکاری DOM و مدیریت رویدادها

دستکاری DOM با jQuery هم یه لذت دیگه است! متدهای پرکاربرد و ساده ای که jQuery برای تغییر محتوا، خصوصیات، یا کلاس های CSS یه عنصر ارائه میده، کار رو براتون مثل آب خوردن می کنه. مثلاً می خواید رنگ یه متن رو عوض کنید؟ یا یه عکس رو نمایش بدید؟ با jQuery یه عالمه راحت تره.

مدیریت رویدادها هم با jQuery حسابی ساده شده. قبلاً توی JavaScript خام برای هر رویداد کلی کد می نوشتیم، اما jQuery این کار رو به شکل خیلی تمیز و کوتاهی انجام میده. این بخش از کتاب بهتون یاد میده چطور به راحتی روی کلیک ها، حرکت موس و بقیه رویدادها کنترل داشته باشید.

افکت ها، انیمیشن ها و AJAX در jQuery

یکی از جذابیت های jQuery، قابلیت ایجاد افکت ها و انیمیشن های پویاست. مثلاً می خواید یه چیزی رو آروم محو کنید، یا با یه افکت جذاب ظاهرش کنید؟ jQuery کلی متد آماده برای این کارها داره که با چند خط کد ساده میتونید جلوه های بصری خیره کننده ایجاد کنید. این بخش از کتاب بهتون یاد میده چطور از این قابلیت ها استفاده کنید تا وب سایتتون جون بگیره.

AJAX هم توی jQuery حسابی ساده تر شده. یاد گرفتید که AJAX توی JavaScript خام چطوریه؟ حالا ببینید jQuery چقدر کدنویسی برای درخواست های ناهمگام به سرور رو راحت تر کرده. با متدهای ساده jQuery، می تونید به راحتی اطلاعات رو بدون رفرش شدن صفحه، از سرور بگیرید یا بهش بفرستید.

کتاب به کار با پلاگین های jQuery هم یه اشاره کوچیک داره. پلاگین ها همون ابزارهای آماده ای هستن که بقیه برنامه نویس ها نوشتن و شما میتونید به راحتی به پروژه تون اضافه کنید.

شاید براتون سوال باشه که با وجود پیشرفت JavaScript، هنوز هم لازمه jQuery رو یاد گرفت؟ جوابش اینه که بله! حتی اگه الان کمتر توی پروژه های جدید ازش استفاده بشه، یادگیری jQuery بهتون کمک می کنه مفاهیم پایه JavaScript رو بهتر درک کنید و برای کار با پروژه های قدیمی تر هم آماده باشید.

کتاب مسعود قدیمی مقایسه ای بین jQuery و JavaScript بومی (خالص) هم داره و نقاط قوت و ضعف هر کدوم رو از دیدگاه خودش بررسی می کنه که بهتون کمک می کنه دید جامع تری پیدا کنید.

ویژگی های برجسته و نقاط قوت کتاب آموزش جامع JavaScript and jQuery

بعد از گشتی که توی محتوای کتاب زدیم، وقتشه که از خوبی هاش بیشتر بگیم. کتاب آموزش جامع JavaScript and jQuery استاد مسعود قدیمی، واقعاً یه سری ویژگی های برجسته داره که باعث شده کلی طرفدار پیدا کنه:

• زبان ساده و روان: این شاید مهمترین ویژگی کتاب باشه. نویسنده از زبانی استفاده کرده که برای هر فارسی زبانی، حتی کسایی که تازه وارد دنیای برنامه نویسی شدن، کاملاً قابل فهمه. خبری از اصطلاحات پیچیده و جملات قلمبه سلمبه نیست و همین باعث میشه مفاهیم سخت رو هم راحت تر یاد بگیرید.
• مثال های کاربردی: هر چی که یاد می گیرید، بلافاصله با یه مثال کدنویسی عملی همراهه. این مثال ها نه تنها واضح و قابل درک هستن، بلکه واقعاً کمک می کنن مفاهیم توی ذهنتون تثبیت بشن و بدونید هر چیزی به چه دردی می خوره. دیدن نتیجه کدها همونجا، حس خوبی به آدم میده.
• جامعیت موضوعی: کمتر کتابی پیدا میشه که هم JavaScript رو از پایه تا یه سطح خوب پوشش بده و هم jQuery رو. این کتاب هر دو رو توی یه پکیج کامل ارائه داده و ارتباط بینشون رو هم توضیح میده. اینجوری لازم نیست برای هر کدوم یه کتاب جدا بخرید.
• ساختار گام به گام: فصل بندی و ترتیب مباحث کتاب جوریه که اگه از صفر شروع کنید، مرحله به مرحله پیش میرید و گم نمیشید. این ساختار خطی، برای یادگیری خودآموز فوق العاده است.
• تمرکز بر عمل گرایی: هدف اصلی این کتاب اینه که شما رو وارد دنیای واقعی توسعه وب کنه. یعنی فقط تئوری یاد نمی گیرید، بلکه یاد می گیرید چطور با کدنویسی واقعی، یه وب سایت رو پویا کنید. این نگاه عملی گرا خیلی توی جذب و حفظ علاقه خواننده موثره.
• کیفیت نگارش و صفحه آرایی: با اینکه اطلاعات دقیقی از صفحه آرایی ندارم، اما میشه حدس زد که با توجه به محبوبیت کتاب، کیفیت نگارش و سازماندهی محتوا در سطح بالایی باشه تا تجربه مطالعه رو بهتر کنه.

نقاط ضعف احتمالی یا نکاتی برای بهترین استفاده از کتاب

هیچ کتابی کامل نیست و آموزش جامع JavaScript and jQuery هم از این قاعده مستثنی نیست. البته این ها بیشتر نکاتی هستن که باید بهشون توجه کنید تا انتظاراتتون رو درست تنظیم کنید:

• به روزرسانی محتوا: یادتون باشه این کتاب سال 1399 (حدود 2020-2021 میلادی) منتشر شده. از اون زمان تا الان، JavaScript حسابی پیشرفت کرده و کلی ویژگی جدید بهش اضافه شده (مثل ES Modules, Web Components, Newer APIs). پس ممکنه بعضی از جدیدترین و پیشرفته ترین ویژگی های JavaScript توی این کتاب پوشش داده نشده باشن یا فقط به صورت مقدماتی بهشون اشاره شده باشه. اگه دنبال کار با آخرین نسخه های JS هستید، ممکنه بعد از این کتاب نیاز به منابع مکمل و آنلاین داشته باشید.
• عدم پوشش فریمورک های مدرن: این کتاب بر JavaScript و jQuery تمرکز داره و وارد دنیای فریمورک های مدرن مثل React, Vue یا Angular نمیشه. این فریمورک ها الان پایه و اساس توسعه وب پیشرفته هستن و برای یادگیریشون باید سراغ منابع جداگانه برید. این کتاب پایه قوی رو براتون می سازه، اما پلی به دنیای فریمورک ها نیست.
• نیاز به تمرین مداوم: این یه نکته کلی برای یادگیری برنامه نویسیه، ولی خیلی مهمه که اینجا هم بگیم. مطالعه صرف این کتاب یا هر کتاب دیگه ای کافی نیست. حتماً باید کدهایی که یاد می گیرید رو خودتون بنویسید، تمرین کنید، تغییرشون بدید و باهاشون بازی کنید. فقط با تمرین عملیه که مفاهیم توی ذهنتون حک میشه.
• محدودیت های jQuery: درسته که jQuery کار رو آسون می کنه، اما این روزها توی پروژه های جدید، استفاده از JavaScript خالص یا همون Vanilla JS بیشتر توصیه میشه، چون حجم کمتری داره و عملکردش هم بهتره. این کتاب jQuery رو کامل توضیح میده، اما خوبه که بدونید بازار کار الان بیشتر سمت JavaScript خالص و فریمورک ها رفته. با این حال، یادگیری jQuery برای درک پروژه های قدیمی تر و فهم بهتر مفاهیم پایه، همچنان مفیده.

این کتاب برای چه کسانی نباید باشد؟

با اینکه آموزش جامع JavaScript and jQuery مسعود قدیمی یه کتاب عالی برای خیلی هاست، اما برای بعضی ها ممکنه انتخاب درستی نباشه. بهتره از قبل بدونید اگه جزو این گروه ها هستید، شاید این کتاب اون چیزی نباشه که دنبالشید:

• توسعه دهندگان جاوا اسکریپت با تجربه: اگه سال هاست با JavaScript کار می کنید و دنبال مباحث خیلی پیشرفته، الگوهای طراحی پیچیده، یا آخرین ترفندهای JavaScript مدرن (مثل مباحث عمیق در مورد WebAssembly یا Micro Frontends) هستید، این کتاب احتمالاً چیز جدید زیادی براتون نداره. این کتاب بیشتر برای ساختن پایه و اساس مناسبه.
• کسانی که صرفاً به دنبال یادگیری یک فریمورک خاص هستند: اگه هدف اصلیتون اینه که مستقیماً وارد یادگیری React، Vue، Angular یا هر فریمورک دیگه بشید، این کتاب مسیر مستقیم شما نیست. هرچند که داشتن یه پایه قوی در JavaScript (که این کتاب فراهم می کنه) برای یادگیری فریمورک ها لازمه، اما خود کتاب مستقیماً به فریمورک ها نمی پردازه. برای اون مباحث، باید سراغ منابع اختصاصی همون فریمورک برید.
• کسانی که فقط به JavaScript خالص علاقه مندند و نمی خواهند jQuery یاد بگیرند: با اینکه بخش JavaScript کتاب خوبه، اما بخش قابل توجهی از کتاب به jQuery اختصاص داره. اگه اصلاً علاقه ای به یادگیری jQuery ندارید، ممکنه مجبور باشید قسمتی از کتاب رو نادیده بگیرید.

جمع بندی و پیشنهاد نهایی برای یادگیری JavaScript و jQuery

رسیدیم به آخر این سفرمون! همونطور که با هم بررسی کردیم، خلاصه کتاب آموزش جامع JavaScript and jQuery (نویسنده مسعود قدیمی) یه منبع فوق العاده برای هر فارسی زبانی به حساب میاد که دوست داره از صفر وارد دنیای برنامه نویسی فرانت اند و توسعه وب بشه. این کتاب با زبان ساده و روون، مثال های کاربردی و پوشش جامع هم JavaScript و هم jQuery، یک بسته آموزشی کامل رو بهتون ارائه میده.

اگه تا حالا با دنیای برنامه نویسی وب غریبه بودید یا با HTML و CSS آشنا هستید ولی دوست دارید سایت هاتون رو جون دار و تعاملی کنید، این کتاب یک نقطه شروع عالی و بی نظیره. رویکرد گام به گام استاد قدیمی باعث میشه مفاهیم پیچیده هم براتون قابل فهم بشن و حسابی روی کار عملی تمرکز داره تا وقتی کتاب رو تموم می کنید، چیزی برای ارائه داشته باشید.

البته یادمون باشه که برنامه نویسی یه مهارته که باید حسابی باهاش تمرین کنید. خوندن کتاب فقط یه قدمه، قدم اصلی اینه که کدهایی که یاد می گیرید رو خودتون بنویسید، باهاشون ور برید و پروژه های کوچیک بسازید. مطمئن باشید هر چقدر بیشتر کد بزنید، بیشتر یاد می گیرید و بهتر میشید.

پس اگه آماده اید که وارد دنیای پرهیجان توسعه وب بشید و با JavaScript و jQuery جادو کنید، کتاب آموزش جامع JavaScript and jQuery مسعود قدیمی یه پیشنهاد عالیه. می تونید این کتاب رو از پلتفرم های معتبر کتاب الکترونیک تهیه کنید و سفر هیجان انگیزتون رو شروع کنید. شک نکنید که با تلاش و پشتکار، به زودی یه برنامه نویس وب حرفه ای خواهید شد!